تحلیل تاب آوری سکونت گاه های روستایی در برابر مخاطرات خشک سالی مطالعه موردی: روستاهای شهرستان کوار، استان فارس

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 136

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JZPM-13-50_008

تاریخ نمایه سازی: 18 بهمن 1402

چکیده مقاله:

اثرات گسترده خشک سالی بر روی زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم به عنوان یکی از چالش های پیش روی جوامع بشری محسوب می شود. پژوهش حاضر، به دنبال تعیین و سنجش تاب‎آوری خانوارهای روستایی در شهرستان کوار استان فارس با رویکرد بررسی سرمایه ها است. در این مطالعه، تاب‎آوری جامعه مورد بررسی در مواجهه با خسارات اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، زیرساختی، کالبدی بررسی شد. داده های مورد نیاز (۵۲ متغیر در بعدهای مورد نظر) بر مبنای اکتشافی و با استفاده از پرسش نامه جمع آوری شده است. جامعه آماری از بین ۱۹۸ نفر از نخبگان محلی شامل دهیاران، اعضای شورای اسلامی و معتمدان محلی انتخاب شد. نمونه‎ها در محدوده شهرستان کوار استان فارس زندگی می‎کردند که با استفاده از روش کوکران تعداد ۱۳۱ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون های آماری t تک نمونه ای، روش رگرسیون چندمتغیره و ضریب همبستگی در نرم افزار SPSS ۲۱ تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از اولویت بندی سرمایه ها از نظر میانگین امتیازات نشان داد که سرمایه های کالبدی، اجتماعی، زیست محیطی، اقتصادی و زیرساختی به ترتیب بیشترین تا کمترین اولویت را در تاب آوری منطقه در برابر بلای خشکسالی دارند. بین متغیرهای اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و تاب‎آوری روستاییان در برابر خشک سالی همبستگی وجود دارد. عامل اقتصادی، تاثیر بیشتری بر تاب‎آوری در برابر خشک سالی دارد. عوامل اجتماعی و کالبدی نیز تاثیر مثبتی بر توانایی جامعه برای مقابله با خشکسالی داشته و منجر به بهبود تاب آوری شده است. بنابراین هر چه منابع درآمد، دسترسی به زمین، دسترسی به آب و بهره مندی از اعتبارات بیشتر باشد، تاب آوری خانوارها در برابر خشکسالی کشاورزی و ظرفیت انطباق با آن بالاتر خواهد بود. همچنین توصیه می شود از طریق بهبود آموزش، آگاهی، هشدار اولیه مناسب، روابط اجتماعی قوی تر و تنوع منابع درآمدی، تاب آوری منطقه در برابر خشکسالی ارتقا یابد.

کلیدواژه ها:

تاب‎آوری ، خشک سالی ، سکونت گاه های روستایی ، شهرستان کوار

نویسندگان

محمد شعبانی

استادیار گروه مهندسی آب، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

محسن ملکی

استادیار گروه منابع طبیعی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.

مرضیه مسیبی

استادیار گروه منابع طبیعی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Akbarian Ronizi, S. R., & Ramezanzadeh Lasboyee, M. (۲۰۱۹). Farmers’ ...
  • Burchfield, E., Williams, N. E., & Carrico, A. R. (۲۰۱۸). ...
  • Campbell, D., Barker, D., & McGregor, D. (۲۰۱۱). Dealing with ...
  • Fahad, S., Bajwa, A. A., Nazir, U., Anjum, S. A., ...
  • Heydari Sareban, V. (۲۰۱۵). Investigating the ways of dealing with ...
  • Jafari, F., Shaban Ali Qomi, H., & Daneshvar Ameri, J. ...
  • Lam, N. S. N., Reams, M., Li, K., Li, C., ...
  • Majnouni Tutakhaneh, A., Heydari Sareban, V., & Mofarrah Bonab, M. ...
  • Nahid, N., Lashgarara, F., Farajolah Hosseini, S. J., & Mirdamadi, ...
  • Seyed Akhlaghi, S. J., & Taleshi, M. (۲۰۱۸). Improving the ...
  • نمایش کامل مراجع