بررسی همه گیرشناسی مصرف سیگار در کارکنان ادارات دولتی اهواز و مقایسه اثربخشی روشهای رفتاری ، رفتاری - آموزشی و رفتاری - دارویی در ترک سیگار با کنترل سن ، مدت زمان مصرف و هیجان خواهی

پژوهش حاضر از دو بخش همه گیرشناسی و ترک سیگار تشکیل شده است . ابتدا میزان شیوع استعمال سیگار در کارکنان ادارات دولتی بررسی شد و سپس اثربخشی چند روش ترک سیگار مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند. روش تحقیق مرحله اول ، میدانی و مرحله دوم ، آزمایشی میدانی بود. جمعیت پژوهشی ، کارکنان ادارات و سازمانهای غیرصنعتی دولتی شهر اهواز بود. در این پژوهش از دو نمونه همه گیرشناسی و نمونه ترک استفاده شده است . نمونه همه گیرشناسی شامل ۱۳۳۴ نفر (۱۰۸۹ مرد و ۲۴۵ زن ) بود که از بین ۲۶ اداره دولتی به طور تصادفی انتخاب شدند. نمونه دوم شامل ۱۳۵ آزمودنی بود که از بین داوطلبان ترک سیگار، انتخاب و به طور تصادفی در یکی از ۵ گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. این گروهها عبارتند از: ۱) رفتاری ، ۲) رفتاری - آموزشی ، ۳) رفتاری - دارویی ، ۴) دارونما و ۵) فهرست انتظار. در این تحقیق سه متغیر سن ، سالهای مصرف سیگارو هیجان خواهی کنترل شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل یک پرسشنامه حاوی سوالات همه گیرشناسی و مقیاس هیجان خواهی آرنت (۱۹۹۴) بودند. آزمودنیها در سه مرحله پیش آزمون ، پس آزمون و پیگیری یکماهه ، از لحاظ تعداد مصرف روزانه سیگار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج مرحله همه گیرشناسی نشان داد که ۲۳% کارکنان مرد و ۲/۱% کارکنان زن به طور متوسط روزی ۹ نخ سیگار مصرف می کنند و میانگین سن شروع مصرف سیگار ۹/۲۰ سالگی است . نتایج مرحله ترک نشان داد که روش رفتاری تاثیر معنی داری در ترک سیگار نداشت ، ولی روشهای رفتاری - آموزشی و رفتاری - دارویی تقریبا به یک اندازه باعث ترک سیگار شدند. متغیرهای سن ، سالهای مصرف و هیجان خواهی نقش تعیین کننده ای در کاهش مصرف سیگار نداشتند.

کلیدواژه ها:

مصرف سیگار ، رفتاری ، آموزشی ، آدامس نیکوتین ، ترک سیگار