رهیافتی بر تشخیص احادیث زمانمند و غیرزمانمند

در میان دانش­های حدیثی، «فقه­الحدیث» از جایگاه رفیعی برخوردار است. بر این پایه، دانشیان حدیث با کاربست قواعد  فهم حدیث، تلاش کرده­اند تا حدیث، روشمندانه فهم گردد. از سوی دیگر همواره فهم حدیث دچار آسیب­هایی گشته است. «تعمیم گرایی» یا تسری دادن آموزه حدیثی درباره فرد، گروه، زمان و مکان خاصی  به افراد، گروه ها، زمان­ها و مکان­های دیگر از آسیب­هایی است که گاه فهم مقصود اصلی گوینده را تهدید می­کند. این نوشتار درصدد راه­های تشخیص گزاره­های حدیثی «تعمیم­ناپذیر» از گزاره­های حدیثی «تعمیم­پذیر» و بررسی زمینه­های پدیداری «تعمیم گرایی» است. با توجه به شان صدور، تصریح معصوم، بی­تاثیری رفتاری در زمانی دیگر، نبودن مصداق در شرایط امروزی، متکلم بودن پیامبر و امام و توجه به مصب حدیث می­توان به تفکیک میان گزاره­های حدیثی تعمیم­پذیر از تعمیم­ناپذیر اقدام کرد.

کلیدواژه ها:

تعمیم پذیری ، تعمیم ناپذیری ، حدیث ، راهکارها ، زمینه ها