افزایش بهره وری آب در کشت مکانیزه کلزا با استفاده از خطی کار کف کار در اراضی حاشیه دریاچه ارومیه

وقوع خشکسالی های طولانی مدت، افزایش مصرف آب شهری و کشاورزی و اثر تغییر اقلیم بر کاهش منابع آبی، از مهم ترین عوامل بروز مشکلات زیست محیطی در مناطقی نظیر حوضه دریاچه ارومیه است. یکی از راهکارهای اولویت دار برای نجات دریاچه ارومیه، انجام اقدامات لازم برای افزایش بهره وری آب محصولات کشاورزی می باشد. هدف از این پروژه به کارگیری مجموعه ای از فنون کشاورزی در راستای افزایش بهره وری آب شامل تسطیح اولیه زمین، اعمال تغذیه مناسب گیاهی، کاشت کلزا با خطی کار کف کار در داخل جویچه هایی با عرض ۶۰ سانتی متر و آبیاری شیاری (تیمار نوین) به عنوان جایگزینی برای روش مرسوم (تیمار شاهد) کشت کلزا بود. در روش مرسوم، کاشت بصورت دست پاش و بدون تسطیح اولیه زمین و آبیاری بصورت غرقابی انجام گرفت. برای ارزیابی تیمارها، پارامترهای عملکرد دانه، مقدار آب مصرفی در آبیاری، بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب در شرایط خاک های شور (هدایت الکتریکی ۸-۶ دسی زیمنس بر متر) حاشیه دریاچه ارومیه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که با اعمال فنون کشاورزی در تیمار نوین، وزن هزاردانه کلزا شرایط بهتری نسبت به روش کشت مرسوم داشته و عملکرد دانه به میزان ۱۷/۵ درصد افزایش یافت. همچنین میزان مصرف آب آبیاری حدود ۲۰ درصد کاهش و بهره وری آب به میزان ۴۳ درصد نسبت به روش کشت مرسوم افزایش نشان داد. در بررسی اقتصادی، میزان درآمد خالص بهره بردار در تیمار نوین ۱۸ درصد بیشتر شده و بازده درآمدی مصرف آب به میزان ۴۳ درصد نسبت به روش کشت مرسوم بهبود یافت.

کلیدواژه ها:

بهره وری آب ، خاک شور ، خشکی ، کاشت ، کلزا