بررسی مفهوم استغناء در منطق الطیر عطار و تاثیر آموزه های کلامی بر آن
محل انتشار: مجله ادیان و عرفان، دوره: 54، شماره: 1
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 31
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JRMT-54-1_002
تاریخ نمایه سازی: 28 دی 1402
چکیده مقاله:
در این مقاله ابتدا معانی مختلف استغناء در ادبیات صوفیه و سپس تعریف عطار، مبنی بر استغناء حق بررسی شده و ریشه های کلامی این مفهوم مورد بحث قرار گرفته که چگونه این مفهوم از آموزه های ابوالحسن اشعری برخاسته است و همان معنی نزد اشاعره از بی علتی حق و موقوف نبودن حق به علت و اغراض در اشعار عطار، در قالب مفهوم استغناء دیده می شود. سپس به ذکر نمونه های مشابه یا عینی این مفهوم در دیگر آثار عرفانی چون گلشن راز شبستری، پرداخته شده است. عطار برای اولینبار به صراحت چنین مفهومی را جزئی از مقامات هفت گانه سلوک قرار داده است، با اینحال برخی، تعبیر نادرستی از استغناء مورد نظر عطار داشته اند و منظور از آنرا استغناء سالک دانسته اند. برای درک استغناء، ابتدا مفاهیم زمینه ای چون مالکالملک بودن، مشیئت مطلق حق و بی علتی در کنار حکمت آن واکاوی گردید. استغناء نزد عطار، استغناء حق است؛ چنانکه او را وجودی بی نیاز به تصویر می کشد و این بی نیازی به نتایجی چون خوف از سرانجام خود و حیرت سالک از فعل الهی، کمرنگ شدن نقش ریاضات و عبادات می انجامد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی اشرف امامی
دانشیار گروه ادیان و عرفان دانشگاه فردوسی مشهد
امیر یوسفی
دانشجوی دکتری ادیان و عرفان. دانشکده الهیات. دانشگاه فردوسی مشهد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :