بازخوانی منابع شناخت «معروف و منکر» در فقه و قانون

معروف­ها و منکرها می­توانند اخلاقی، فقهی و حقوقی (قانونی) باشند و هر یک با ملاکهای خاص خود، مورد شناسایی قرار گیرند. در باره منابع شناخت آنها نیز دیدگاه های مختلفی در میان صاحب­نظران وجود دارد. مساله اصلی در این مقاله این است که منابع شناسایی معروف­ها و منکرهای فقهی و حقوقی چیست. این مقاله با بررسی پنج نظریه، از نظریه­ای دفاع می­کند که معروف و منکر فقهی را از معروف و منکر قانونی تفکیک می­کند؛ زیرا منابع شناخت معروف و منکر فقهی، شرع و عقل­اند، ولی اگر معروف­ها و منکرهای فقهی بخواهند مبنای امر و نهی دیگران قرارگیرند، صرفا معروف و منکرهای فقهی­ای مدنظر خواهند بود که درباره آنها اتفاق نظر باشد. اما راه های شناخت معروف و منکر قانونی، آن دسته از احکام شرعی است که در قالب قوانین و مقررات به تصویب رسیده باشند.