تبارشناسی واژه «روح» در زبان های سامی با تاکید بر کاربردهای آن در قرآن کریم و عهدین

واژه­ی «روح» به دلیل ارتباط با عالم غیب، امر خلقت، نزول و دریافت وحی و حقیقت وجودی انسان، یکی از کلمات مهم در قرآن کریم و روایات اسلامی به شمار می­آید. وسعت کاربرد و چند معنایی کلمه «روح» در زبان­های آفروآسیایی و در کتب عهدین موجب می­گردد که سیر تاریخی تطور معنایی این کلمه بررسی و با کاربرد آن در قرآن کریم مورد مقایسه قرار گیرد. در این پژوهش به روش زبان­شناسی تاریخی تطبیقی به بررسی ریشه این واژه در زبان­های سامی و در متون عهد­ عتیق و جدید پرداخته ­شده، مصادیق و وسعت کاربرد آن­ با ادبیات جاهلی و قرآن­کریم مقایسه شده ­است. نتیجه پژوهش از سامی بودن اصل این واژه حکایت دارد چرا که در سه زبان عبری، سریانی و عربی با ساختاری تقریبا مشابه و معانی یکسان آمده ­است. اصل معنای این کلمه «جریان و وزیدن» است که در آن دو عنصر مهم «عامل حیات بودن» و «نشات از یک مبدا» نهفته بوده که با نزول قرآن­ کریم و سپس اتصال صفت «القدس» به آن، دامنه­ی معنایی این واژه محدود شده است.

کلیدواژه ها:

عهدین ، زبان شناسی تاریخی تطبیقی ، روح القدس ، اشعار جاهلیت.