تربیت اسلامی؛ فرایند پژوهش و پیش فرض های آن
محل انتشار: فصلنامه تربیت اسلامی، دوره: 18، شماره: 46
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 117
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ISED-18-46_004
تاریخ نمایه سازی: 19 دی 1402
چکیده مقاله:
دغدغهی دینیسازی علوم انسانی، ایجاب میکند در هر یک از آنها شاخصههایی عینی، برای اسلامیسازی ارائه شود. علم تربیت نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این میان توجه به فرایند کلان پژوهش، مهمترین عامل در اسلامیسازی این علم به نظر رسید چرا که به وسیلهی آن نه تنها تبیین نسبت علمیبودن و دینیبودن تربیت اسلامی ممکن میشد بلکه پاسخگویی به مسائلی، همچون رابطهی وحی، عقل و تجربه، جایگاه کارآمدی و رابطهی عناصر تربیتی با یکدیگر نیز، ممکن میشد. در مقالهی پیشرو فرایند پژوهش در تربیت اسلامی و پیشفرضهای آن بر اساس ملاکهای فلسفی و وحیانی علم به روش ترکیب نظریات مورد واکاوی قرار گرفت و روشن شد که فرایند آن متشکل از دو مرحلهی نظریهپردازی و ارزیابی نظریه است. نظریهپردازی، در گام اول ناظر به اهداف تربیتی بوده و پس از بررسی مبانی، اصول و سایر عناصر تربیتی به نظریهپردازی در رابطه با مسایل تربیتی ختم میشود. علمی بودن این نظریات در گرو واقعنمایی، تفاهمپذیری، تعمیمپذیری و انسجام است و دینی بودن آنها در گرو احراز استناد آنها به وحی. از همین رو تکیه به وحی به عنوان تنها منبع دستیابی به اهداف تربیتی در اولین گام پژوهش، به عنوان اصلیترین عامل دینیسازی این علم بهشمار رفته و تکیه بر اهداف تربیتی وحیانی در بررسی مبانی و سایر عناصر تربیتی با کمک عقل و تجربه تضمین کنندهی این امر نسبت به سایر اجزای تربیت اسلامی بهشمار میرود. با توجه به این نکات معیارهای استناد، کارآمدی و انسجام درونی و بیرونی را به عنوان معیارهای ارزیابی نظریات در تربیت اسلامی معرفی کردیم.
کلیدواژه ها:
تربیت اسلامی ، معیار اسلامیبودن نظریهها ، ویژگیهای علمی ، نظریهسازی ، معیار ارزیابی نظریهها ، روش دستیابی به عناصر تربیتی ، روش پژوهش در تربیت اسلامی
نویسندگان
محمدرضا جهانگیری
دانشجوی دکترا، سایر، حوزه علمیه قم، قم، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :