اصل رسیدگی علنی به جرائم سیاسی؛ «استثناپذیری» قانون آیین دادرسی کیفری در تقابل با «اطلاق انگاری» قانون اساسی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 95

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NASH-30-116_004

تاریخ نمایه سازی: 17 دی 1402

چکیده مقاله:

قانون اساسی برای رسیدگی به جرائم عمومی اصل بر علنی بودن آن دارد اگرچه استثنائاتی هم قائل شده است. در موارد مشخصی امکان برگزاری دادرسی به صورت علنی وجود ندارد اما در جرائم سیاسی مطابق با اصل یکصدوشصت و هشت این استثنائات وجود نداشته و محاکم ناگزیر از برگزاری تمام جلسات رسیدگی به صورت علنی و عدم ایجاد مانع برای حضور تماشاچی هستند. مع الاسف در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ در این باره به شیوه دیگری برخورد شده و برخلاف صراحت بی قیدوشرطی که قانون اساسی در اصل یکصدوشصت و هشت درخصوص لزوم رسیدگی علنی به جرائم سیاسی داشته در این قانون (مواد ۳۰۵ و ۳۵۲) تقریبا همان اصل و استثنائات رسیدگی علنی در دیگر جرائم درباره جرائم سیاسی نیز اعمال می شود. این «استثناپذیری» قانون آیین دادرسی کیفری هرچند با مصلحت اندیشی هایی همراه بوده، تقریبا وضعیت را به قانون اساسی مشروطه نزدیک ساخته و در مقررات دیگر کشورها از منظر تطبیقی نیز نمونه های مشابهی دارد، اما صراحتا در تعارض آشکار با «اطلاق انگاری» اصل یکصدوشصت و هشت قانون اساسی بوده و بازنگری در آن اجتناب ناپذیر است ازاین رو قانونگذار باید در اصلاحات بعدی قانون به این موضوع اهتمام ویژه ای داشته باشد.

نویسندگان

سیدسجاد کاظمی

دانشیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران (نویسنده مسئول)؛

حبیب اله کیانی

استادیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران؛

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی ...
  • امیدی، جلیل و سمیه نیکویی (۱۳۸۷). «تعریف و مبانی علنی ...
  • پیوندی، غلام رضا (۱۳۸۹). جرم سیاسی، چاپ دوم، تهران، سازمان ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (۱۳۸۱). مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد چهارم، ...
  • ارزیابی قابلیت اعمال اصل علنی بودن دادرسی ها در مراجع اختصاصی اداری [مقاله ژورنالی]
  • حیدری، سیروس و حمید حمیدیان (۱۴۰۰). «اصل علنی بودن دادرسی ...
  • خالقی، علی (۱۳۸۳). «علنی بودن دادرسی در پرتو اسناد بین ...
  • خسروی، کاظم و عبدالرضا اصغری (۱۳۹۶). «قانون جرم سیاسی در ...
  • اصل علنی بودن دادرسی در حقوق ایران، فقه اسلامی و حقوق انگلیس [مقاله ژورنالی]
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۷). لغت نامه دهخدا، جلد دهم، چاپ ...
  • تعریف جرم سیاسی؛ الزام غیر مصلحت گرایانه قانون اساسی [مقاله ژورنالی]
  • رحمانی، قدرت اله (۱۳۹۷). جرم سیاسی در حقوق ایران، تهران، ...
  • رحمانی، قدرت اله (۱۳۹۹). «استثناپذیری اصل علنی بودن دادرسی در ...
  • زراعت، عباس (۱۳۷۷). جرم سیاسی، چاپ اول، تهران، انتشارات ققنوس ...
  • سلیمی، امیررضا (۱۳۹۹). «واکاوی قانون جرم سیاسی در پرتو مواد ...
  • طباطبایی موتمنی، منوچهر (۱۳۸۲). آزادی های عمومی و حقوق بشر، ...
  • عالی پور، حسن و نوروز کارگری (۱۳۸۹). جرائم ضد امنیت ...
  • عباسی، محمدرضا (۱۳۹۱). «جرم سیاسی در فقه اسلامی: واکاوی اصل ...
  • فتحی، محمد و کاظم کوهی اصفهانی (۱۳۹۷). قانون اساسی جمهوری ...
  • قاری سیدفاطمی، سیدمحمد (۱۳۸۹). حقوق بشر در جهان معاصر، جستارهایی ...
  • کاظمی، سید سجاد (۱۳۹۸). آیین دادرسی کیفری، چاپ اول، تهران، ...
  • محبی، جلیل (۱۳۸۹). «بایسته های تعریف جرم سیاسی در قاموس ...
  • محمدعلی زاده اشکلک، حبیب و یاسر رشیدی (۱۳۹۸). «بررسی اصول ...
  • موسوی اردبیلی، عبدالکریم (۲۸/۳/۱۳۸۷). «در اسلام جرم سیاسی نداریم»، روزنامه ...
  • نیکوئی، سمیه (۱۳۸۵). «الزامات اصل علنی بودن دادرسی کیفری در ...
  • هاشمی، سیدمحمد (۱۳۸۴). حقوق بشر و آزادی های اساسی، تهران، ...
  • (۱۳۸۹). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد دوم، چاپ نهم، ...
  • Alemanno, Alberto and Oana Stefan (۲۰۱۴). "Opens at the Court ...
  • Bledose, Rober L. and Boleslaw A. Boezek (۲۰۱۴). The International ...
  • Mclachlin, Beverley (۲۰۱۴). Openness and the Rule of Law, London: ...
  • Sills, David L. (Editor) (۲۰۱۶). International Encyclopedia of the Social ...
  • نمایش کامل مراجع