تهیه نقشه پراکنش علفهای هرز با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و بررسی شاخصهایجمعیتی آنها در مزارع گندم دیم استان زنجان

به منظور شناسایی و تعیین غالبیت علف های هرز مزارع گندم دیم استان زنجان، ۳۴۲ مزرعه گندم در پنج شهرستان این استان در سال های۱۳۷۹ تا ۱۳۸۷ بررسی شد. با شمارش علف هایهرز به تفکیک جنس وگونه در هر کادر نمونه برداری و در نقاط نمونه برداری، شاخصهای جمعیتی آنها محاسبه شد. طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا هر مزرعه توسط دستگاه GPS ثبت شد. سپس نقشه پراکنش گونه -های مختلف علف هایهرز مزارع گندم دیم استان در محیط GIS تولید گردید. با توجه به نتایج بدست آمده از شهرستانهای ابهر، ایجرود، خدابنده، ماهنشان و زنجان به ترتیب ۶۲، ۶۴، ۷۰، ۵۱ و ۷۰ گونه علف هرز شناسایی شد. نتایج نشان داد که در مزارع گندم دیم استان زنجان۹۷ گونه علف هرز وجود داشت . پهن برگهای غالب مزارع گندم دیم استان زنجان بترتیب اهمیت عبارت بودند از هفت بند ( Polygonum(aviculare، شمعدانی وحشی (Geranium tuberosum)، فرفیون (Euphorbia sp.)و قدومه بیابانی .(Alyssum sp.) باریک برگهای غالب مزارع گندم استان زنجان را نیز می توان به ترتیب اهمیت گونه های گندم نیا (Aegilops sp.) ، جو وحشی (Hordeum sp.) و گاورس(Agropyron sp.) دانست . علاوه بر این مهمترین رستنیهای مزاحم قبل از برداشت گندم در استان زنجان به ترتیب اهمیت عبارت بودند ازپیچک صحرایی (Convolvulus arvensis)، گلرنگ وحشی (Carthamus oxycantha) ، کنگر صحرایی (Cirsium arvense) و ازمک .(Cardaria draba)

کلیدواژه ها:

مزارع گندم دیم ، علف هرز ، شاخص غالبیت ، GIS