مشخصه های ساختاری جنگل های اوری در ارسباران (مطالعه موردی: حاتم مشه سی، مشگین شهر)

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های ساختاری اوری در جنگل های طبیعی ارسباران در حاتم مشه سی مشگین شهر انجام گرفت. برای این منظور، سه قطعه نمونه یک هکتاری انتخاب و مشخصه های ساختاری توده براساس برداشت کامل همه پایه های درختی و درختچه ای و روش فاصله ای (مبتنی بر نزدیک ترین همسایه) اندازه گیری شد. به منظور بررسی تراکم درختان از شاخص فاصله تا نزدیک ترین همسایه ها، برای بررسی تنوع الگوی مکانی از دو شاخص زاویه یکنواخت و کلارک و اوانز، برای بررسی آمیختگی گونه ای از شاخص های مینگلینگ و شانون-وینر، برای اندازه گیری اختلاف ابعاد درختان از شاخص های تمایز قطری و ارتفاعی درختان و برای محاسبه تنوع درختی از شاخص ترکیبی تنوع ساختاری بهره گرفته شد. نتایج نشان داد اوری در رویشگاه اصلی خود دارای ساختار به نسبت همگن بوده و میانگین فاصله تا نزدیک ترین همسایه ها ۵۹/۲ متر است. نتایج حاصل از شاخص زاویه یکنواخت و شاخص کلارک و اوانز نشان دهنده الگوی یکنواخت درختان اوری بود. براساس دو شاخص مینگلینگ و شانون- وینر، توده های تحت بررسی از آمیختگی اندکی برخوردارند و غالب درختان، اوری هستند. نتایج شاخص تمایز قطری و ارتفاعی درختان نشان داد که ابعاد درختان دارای اختلاف اندک بود. براساس شاخص ترکیبی تنوع ساختار،تنوع درختان در قطعه های نمونه بررسی شده در سطح متوسط حاصل شد. بر این اساس می توان گفت جوامع درختی اوری در منطقه دارای ساختاری همگن با آمیختگی کم و یک اشکوبه است. اطلاعات به دست آمده امکان پایش تغییرات آتی جوامع درختی اوری در منطقه را فراهم می آورد. همچنین به منظور افزایش پایداری اکوسیستمی، برنامه ریزی برای ایجاد ناهمگنی در ساختار توده و حمایت از دیگر گونه های درختی توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

الگوی مکانی ، ساختار جنگل ، شاخص زاویه یکنواخت ، شاخص نزدیک ترین همسایه