ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

۳۸۵ KR: شواهد کوچ نشینی باستان در عصرآهن از منطقه کوهرنگ بختیاری

محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی پارسه، دوره: 5، شماره: 17
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 111

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1870770

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-5-17_004

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

منطقه چهارمحال و بختیاری در چند دهه گذشته، به عنوان یکی از مهم ترین خاستگاه های معیشت مبتنی بر کوچ نشینی، همواره موردتوجه باستان شناسان بوده است. در این بین، منطقه کوهرنگ به عنوان یکی از اصلی ترین قلمروهای عشایری ایل بزرگ بختیاری جایگاهی ویژه دارد. شمار اندک پژوهش های انجام شده در این منطقه و نبود آگاهی های کافی باعث شده برخی از پژوهشگران از متاخر بودن پیشینه این شیوه معیشتی صحبت به میان آورند. برخلاف این امر، پژوهش های اخیر نشان می دهند که دست کم قدمت شیوه معیشت مبتنی بر کوچ نشینی در منطقه کوهرنگ به هزاره پنجم پیش ازمیلاد برمی گردد. دو فصل کاوش های نجات بخشی انجام شده در منطقه بیرگان، به دلیل ساخت سد و تونل سوم کوهرنگ، امکان مناسبی به دست داده که باعث شده اکنون آگاهی های درخور بیشتری در ارتباط با شیوه معیشتی مردمان این منطقه در اختیار داشته باشیم. آگاهی از ماهیت محوطه و آشنایی با جنبه های گوناگون زندگی کوچ نشینی باستان، به عنوان اهداف اصلی و پی بردن به میزان تعاملات فرهنگی احتمالی این منطقه با مناطق پیرامونی ازجمله دشت های پست خوزستان و نواحی زاگرس مرکزی از مهم ترین پرسش های این پژوهش به شمار می آید. با وجود ارتباطات نزدیک منطقه بختیاری با دشت های خوزستان، فرض اصلی در این پژوهش آن است که، براساس شواهد، افزون بر هزاره پنجم پیش ازمیلاد، منطقه کوهرنگ بختیاری در عصرآهن نیز با بخش هایی از زاگرس مرکزی روابط فرهنگی داشته است. رویکرد کاوش محوطه برای ثبت لایه ها و پدیدارهای کاوش شده، استفاده از شیوه لوکوس بندی بوده و روش تحقیق در این نوشتار، متشکل از گردآوری و مطالعه نوشته های مرتبط با پژوهش های پیشین منطقه کوهرنگ و ارائه نتایج به دست آمده از کاوش محوطه موردنظر است. در یک نگاه کلی، مقایسه های تطبیقی انجام شده برروی فرم و نقش سفال های به دست آمده از کاوش این محوطه، شباهت هایی را با برخی از محوطه های مربوط به ادوار مفرغ و آهن زاگرس مرکزی نشان می دهد، موضوعی که آزمایشات کربن۱۴ نیز عصرآهنی بودن محوطه را تایید نموده است. افزون بر وجود روابط فرهنگی بین دو منطقه کوهرنگ بختیاری و زاگرس مرکزی، تشابهات فرمی و نقشی سفال های این محوطه با محوطه های پیش گفته حاکی از آن است که سنت های سفالی عصرمفرغ تا عصرآهن نیز تداوم داشته است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

Ahmad Azadi

Assistant Professor, Department of Prehistory, Archaeological Research Institute, Institute of Cultural Heritage and Tourism, Tehran, Iran.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آزادی، احمد، (۱۳۹۲). «گزارش نهایی فصل دوم کاوش های نجات ...
  • اسمعیلی جلودار، محمد اسماعیل، (۱۳۸۸). «گزارش کاوش نجات بخشی در ...
  • اسمعیلی جلودار، محمد اسماعیل، (۱۳۹۱). «گزارش مقدماتی کاوش نجات بخشی ...
  • اسمعیلی جلودار، محمد اسمعیل؛ و ذوالقدر، سعید، (۱۳۹۳). «تحلیل داده ...
  • اسمعیلی جلودار، محمد اسمعیل؛ و ذوالقدر، سعید، (۱۳۹۴). «برهم کنش ...
  • خسروزاده، علی رضا، (۱۳۹۳). بررسی تحولی زیستگاه های انسانی دشت ...
  • روستایی، کوروش، (۱۳۸۶). «گزارش بررسی باستان شناختی شهرستان کوهرنگ، فصل ...
  • ماسکارلا، اسکار وایت، (۱۳۸۷). برنز و آهن های حسنلو. ترجمه ...
  • روستایی، کوروش، (۱۳۸۸). «گزارش بررسی باستان شناختی شهرستان کوهرنگ، فصل ...
  • روستایی، کوروش، (۱۳۸۹). «گزارش بررسی باستان شناختی شهرستان کوهرنگ، فصل ...
  • روستایی، کوروش، (۱۳۹۰). «گزارش بررسی باستان شناختی شهرستان کوهرنگ، فصل ...
  • روستایی، کوروش، (۱۳۹۴). «گونه شناسی محوطه های باستانی منطقه کوهرنگ ...
  • زاگارل، آلن، (۱۳۸۷). باستان شناسی پیش از تاریخ منطقه بختیاری: ...
  • هلوینگ، باربارا، (۱۳۹۶). مجموعه مقالات و کاتالوگ نمایشگاه ایران فرهنگ ...
  • Abdi. K.; Nokande, G.; Azadi, A.; Biglari, F.; Heydari, S.; ...
  • Alizadeh, A., (۲۰۰۹). “Prehistoric Mobile Pastoralists in South- Central and ...
  • Azadi, A., (۲۰۱۴). “Final report of the rescue excavations at ...
  • Azadi, A., (۲۰۱۵). “A Late Bronze/ Early Iron Age nomadic ...
  • Esmaeili Jelodar, M. & Zolghadr, S., (۲۰۱۳). “Central Zagros, Highland ...
  • Esmaili Jelodar, M. E. & Zolghadr, S., (۲۰۱۴). “An analysis ...
  • Esmaili Jelodar, M. E. & Zolghadr, S., (۲۰۱۵). “Cultural interactions ...
  • Esmaili Jelodar, M. E., (۲۰۰۹). “A report on the first ...
  • Esmaili Jelodar, M. E., (۲۰۱۲). “Preliminary report of trench ۱۰ ...
  • Goff, C., (۱۹۷۶). “Excavations at Babajan: the Bronze Age Occupation”. ...
  • Helwing, B., (۲۰۱۷). Exhibition Iran, ancient culture, between water and ...
  • Hole, F., (۱۹۷۴). “Tepe Tulai, an Early Campsite in Khuzestan, ...
  • Khosrowzadeh, A., (۲۰۱۴). A study on the development of human ...
  • Muscarella, O. W., (۲۰۰۸). Bronze and Irons of Hasnlou. Translated ...
  • Potts, D. T., (۲۰۱۴). Nomadism in Iran: from antiquity to ...
  • Roustaei, K., (۲۰۰۷). “Report of the first season of archaeological ...
  • Roustaei, K., (۲۰۰۹). “Report of the ۲nd season of archaeological ...
  • Roustaei, K., (۲۰۱۰). “Discovery of Middle Paleolithic Occupation at High ...
  • Roustaei, K., (۲۰۱۰). “Report of the ۳rd season of archaeological ...
  • Roustaei, K., (۲۰۱۱). “Report of the ۴rd season of archaeological ...
  • Roustaei, K., (۲۰۱۶). “A morphological typology of the ancient sites ...
  • Shirazi, R.; Norouzi, A. A.; Heidary, M. & Ahmadi Khoei, ...
  • Stronach, D. & Roaf, M., (۱۹۷۸). “Excavations at Tepe Nushjan ...
  • Young, T. C. & Levine, L. D., (۱۹۷۴). “Excavations of ...
  • Zagarell, A., (۲۰۰۸). The prehistory of northeast Bakhtyari Mountains, Iran: ...
    • نمایش کامل مراجع