پایش و پهنه بندی خشکسالی با استفاده از مقایسه شاخص های SPI ،ZSI ،CZI و MCZI (مطالعه موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد)

در سال ­های اخیر به علت افزایش فراوانی خشکسالی‎ ها در مناطق خشک و نیمه خشک کشور سطح آب دریاچه­ ها به طور چشمگیری کاهش یافته و افزون بر آسیب­ های زیست ­محیطی، بخش ­های اقتصادی و اجتماعی جامعه را نیز با چالش روبه­ رو کرده است. در این پژوهش، با استفاده از داده ­های بارندگی ماهانه و سالانه ۵ ایستگاه سینوپتیک (یاسوج، گچساران، دهدشت، سی­سخت و لیکک) و ۲ ایستگاه باران­ سنجی (مارگون و دیشموک) وابسته به سازمان هواشناسی استان کهگیلویه و بویراحمد، وقایع خشکسالی با استفاده از نمایه ­های: شاخص بارش استاندارد (SPI)، شاخص Z چینی (CZI)، شاخص Z چینی اصلاح شده (MCZI) و عدد شاخص (ZSI) Z، تعیین شد. نتایج حاصل از مقایسه مقدار ضریب تعیین (R۲) نشان داد که شاخص­ هایZSI ، SPI و CZI در تمام ایستگاه­ها روند مشابهی دارند و هم­چنین منحنی ­های مربوط به این سه شاخص در تمام ایستگاه ­ها تقریبا برهم منطبق بودند و همبستگی بسیار خوبی به صورت دو به دو بین آن ­ها مشاهده شد که برای شاخص MCZI این­گونه نبود. سپس نقشه ‎های هم مدت و هم شدت خشکسالی (پهنه ­بندی خشکسالی) به ­ منظور تعیین مناطق مستعد خشکسالی و هم­ چنین پیش ­بینی وضعیت آینده بر اساس هر چهار شاخص مذکور و به وسیله نرم ­افزار ArcMap برای دوره سالانه رسم شد.

کلیدواژه ها:

بارندگی ماهانه ، همبستگی ، خشکسالی هواشناسی ، شاخص خشکسالی ، آب های سطحی