بررسی فعالیت زمین ساختی با استفاده از شاخصهای ریخت زمین ساختی در حوضه های آبریز حومه شمال شرق استان تهران با رویکرد مدیریت بحران

مخاطرات زمین شناسی، ازجمله بلایای طبیعی است که بی توجهی به آن خسارات جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. همه ساله در کشور ما ایران، به علت موقعیت جغرافیایی و تکتونیک فعال آن، همواره شاهد مخاطرات زیاد با تلفات بالایی روبرو بوده و هستیم. در این مقاله، به بررسی زمین ساخت فعال نسبی حوضه های آبریز جنوب شرقی البرز مرکزی از طریق تحلیل شاخص های مورفومتری پرداخته شد و نتایج حاصل از این ارزیابی ها را به صورت شاخص نسبی فعالیت های تکتونیکی (Iat) ارائه و برای برآورد تکتونیک فعال از نقشه های توپوگرافی و نقشه های زمین شناسی و DEM استفاده شد. همچنین برای تشکیل حوضه ها بر روی منطقه موردمطالعه از نرم افزار Arc GIS بر پایه داده های حاصل از مدل رقومی ارتفاعی استفاده شده است. نتایج بررسی این ویژگی ها باهم نشان می دهد سطح فعالیت نسبی تکتونیکی منطقه موردمطالعه به سه رده فعالیت نسبی تکتونیکی خیلی بالا، بالا و نسبتا بالا تقسیم بندی شده است. هرچه به سمت خاور و نیز به سمت شمال باختر منطقه که ارتفاعات شهر تهران را شامل می شود، حرکت کنیم فعالیت تکتونیکی افزایش می یابد و نقشه پهنه بندی شده آبرفت های منطقه نشان می دهد که بالاآمدگی در عرض های بالا رخ داده و رسوبات را در بستر سنگ کف رودخانه به سمت عرض های پائین حرکت داده است و این امر ناشی از بالابود تکتونیک فعال نسبی در عرض های بالای منطقه است. ازاین رو تحلیل مخاطرات حوضه های آبریز در این ناحیه همواره لازم و ضروری است؛ زیرا بر اساس آن می توان در تصمیم گیری ها و اولویت بندی اقدامات مدیریت بحران، گام های اساسی را برداشت.

کلیدواژه ها:

شاخصهای زمین ریختی ، زمینساخت فعال ، حوضه زهکشی ، عدم تقارن ، البرز مرکزی