بررسی تطبیقی شاخص های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موثر بر شاخص ادراک فساد در کشورهای منطقه خاورمیانه و حوزه اسکاندیناوی

شاخص ادراک از فساد، شاخصی است که رتبه فساد در بخش عمومی یک کشور را در میان سایر کشورهای جهان نشان می دهد و طی گزارشهای سالانه سازمان جهانی شفافیت بین الملل بر مبنای آمارهای منتشر از شده از ۱۳ مرجع بین المللی محاسبه و منتشر می شود. براساس گزارشهای سالانه سازمان جهانی شفافیت بین الملل ، کشورهای حوزه اسکاندیناوی (شامل کشورهای سوئد، فنلاند، نروژ و دانمارک)، همواره از کمترین نرخ فساد برخوردار بودهاند. همچنین منطقه خاورمیانه به عنوان منطقه ای دارای منابع زیرزمینی و کشورهای کمتر توسعه یافته ، ازنظر شاخص ادراک فساد همواره موردمطالعه و بررسی قرار گرفته و نتایج این بررسی نیز نشان می دهد طی ۱۰ سال اخیر، برنامه های اجرایی اغلب کشورهای این منطقه برای مبارزه با فساد موفقیت آمیز نبوده است . بنابراین در این مقاله ، پس از معرفی شاخص ادراک فساد، ارتباط میان این شاخص با ۵ شاخص مهم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ، شامل سرانه درآمد ناخالص ملی ، شاخص فلاکت ، ضریب جینی ، شاخص آزادی رسانه ها و شاخص خوشبختی (رضایتمندی از زندگی ) در بین کشورهای منطقه خاورمیانه و حوزه اسکاندیناوی بررسی گردید. نتایج این بررسی نشان داد، به ترتیب شاخص سرانه درآمد ناخالص ملی ، شاخص خوشبختی ، شاخص آزادی رسانه ها، میانگین ۱۰ ساله شاخص فلاکت و ضریب جینی ، دارای بیشترین تاثیر بر شاخص ادراک فساد هستند.

کلیدواژه ها:

شاخص ادراک فساد ، سرانه درآمد ناخالص ملی ، شاخص فلاکت ، ضریب جینی ، شاخص آزادی رسانه ها ، شاخص خوشبختی