ارزیابی تنوع ژنتیکی تعدادی از جمعیت های خرمای ایران با استفاده از انگشت نگاری نشانگر ISSR

خرما یکی از محصولات باغی مهم کشور ایران است و نقش مهمی در اقتصاد کشور دارد. تنوع و ارتباط ژنتیکی 75 نمونه از 15 جمعیت درخت خرما با استفاده از نشانگر ISSR ارزیابی شد. در مجموع 162 باند با استفاده از 14 آغازگر 17 و 18 نوکلئوتیدی ISSR تولید شد که از این میان 155 باند چندشکل بودند. بیشترین تعداد اللهای تکثیر شده و تعداد اللهای چندشکل مربوط به آغازگر 886 UBC، بیشترین شاخص محتوای اطلاعات چندشکلی (PIC) مربوط به 884 UBC و بیشترین شاخص نشانگر (MI) مربوط به 840 UBC است. تجزیه خوشهای با استفاده از روش NJ و ماتریس عدم تشابه دایس انجام گرفت و 15 جمعیت را به دو گروه اصلی تفکیک نمود. جمعیتهای فرسی، عویدی، گنتار، کبکاب و دگلتنور در یک دسته و سایر جمعیتها در دسته دیگر قرار گرفتند. تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA) به منظور برررسی تنوع ژنتیکی درون و بین جمعیتها صورت گرفت و نشان داده شد که واریانس ژنتیکی بین جمعیتها بیشتر از واریانس درون جمعیتهاست. جمعیتهای عویدی و گنتار به ترتیب با بیشترین (62/35) و کمترین (23/46) درصد مکانهای ژنی چندشکل به ترتیب بیشترین و کمترین تنوع ژنتیکی را نشان دادند. بیشترین و کمترین تشابه ژنتیکی نیز به ترتیب بین ارقام دیری و گنتار (0/994) و کبکاب با هر یک از ارقام دیری و گنتار (0/941) مشاهده شد. نشانگر ISSR به دلیل سادگی، سرعت، هزینه پایین و نیز نشان دادن چندشکلی بالا و پوشش دادن تمام ژنوم خرما تکنیکی قدرتمند در تعیین تنوع و ارتباط ژنتیکی جمعیتهای خرما است.

کلیدواژه ها:

تشابه ژنتیکی ، تجزیه خوشهای ، جمعیت ، تجزیه واریانس مولکولی