طراحی، تولید و ارزشیابی مجموعه ی فیلمهای کمکآموزشی واحد ارتودنسی ۱ عملی دانشکده دندانپزشکیدانشگاه علوم پزشکی زنجان

مقدمه : با رشد فناوری اطلاعات ، روش های سنتی آموزش که در حال حاضر در حال اجرا هستند به تنهایی قادر به برآورده کردن نیازهای آموزشی نسل جدید دانشجویان (Y generation) که برده های فناوری هم خوانده می شوند نیستند. بنابراین استفاده از روش های نوین آموزش مانند آموزش به وسیله محتوای الکترونیکی ضروری می باشد. آموزش مبتنی بر ویدئو (VBL) نوعی از آموزش الکترونیکی و مدلی پر قدرت و غنی به کاررفته در یادگیری ارتقاءیافته با تکنولوژی (TEL) برای بهبود نتایج یادگیری و رضایت دانشجویان است . کاربرد VBL منجر به تسهیل بازاندیشی در اساتید و دانشجویان می شود و از نظر اقتصادی به دلیل قابلیت استفاده مجدد مقرون به صرفه است و باعث جلوگیری از اتلاف زمان و انرژی می شود. انتقال هم زمان اطلاعات دیداری و شنیداری توسط VBL منجر به بهبود یادگیری و به خاطرسپاری مهارت های عملی می شود. علاوه بر این ، فیلم ها می توانند توجه دانش آموزان را جلب کنند و بنابراین انگیزه آنها را در افزایش همکاری در امر یادگیری فعال تقویت می کنند و منجر به نتایج بهتر یادگیری می شوند. بر این اساس بر آن شدیم مطالعه ای با هدف طراحی و تولیدو ارزشیابی مجموعه ی فیلم های کمک آموزشی واحد ارتودنسی ۱عملی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی زنجان انجام دهیم .روش اجرا: در این طرح نوآورانه ، جهت طراحی فیلم های کمک آموزشی از اصول مدل طراحی آموزشی ADDIE استفاده شد. ابتدا نیازسنجی انجام شد و پس از دریافت نظرات دانشجویان در زمینه مشکلات موجود، بر اساس برنامه درسی ارتودنسی ۱ عملی مطالب بر اساس کوریکولوم جهت تدریس مهارت های پروسیجرال سازمان دهی شد. مباحث اصلی در سه حیطه : ۱.تهیه کست مطالعه با ۷ زیرمجموعه فیلم ویدئویی (ریختن گچ و در آوردن آن از قالب ، معرفی ارتوبیس ، ریختن بیس ، تنظیم ارتفاع کست ، تراش پاشنه کست ، مقدمات تراش کست ، مراحل عملی تراش کست )؛ ۲.ساخت اجزای سیمی پلاک متحرک ارتودنسی با ۷ زیرمجموعه فیلم ویدئویی ball clasp)، adamsclasp، c-clasp، labial bow، (finger spring؛ ۳. (z-spring) تهیه پلاک متحرک ارتودنسی با ۶ زیرمجموعه ی فیلم ویدئویی (فیکس کردن اجزای سیمی و بیوفیلم گذاری، آکریل گذاری، قرار دادن در pressure pot، جداکردن پلاک از روی کست ، پرداخت پلاک متحرک ، پالیش پلاک متحرک ) تعیین شد. فیلم برداری و ضبط صدا در استودیو انجام شد. در طراحی و ساخت این محتوای آموزشی از نرم افزار Articulate Storyline نسخه ۵,۳ استفاده شد. هر مهارت عملی بر اساس تقویم آموزشی ابتدا به صورت نمایش عملی توسط استاد مربوطه در بخش ارتودنسی به صورت زنده به دانشجویان ارائه می شد و به طور هم زمان ارائه ی پایلوت فیلم های کمک آموزشی به دانشجویان به صورت بارگذاری در سامانه نوید دانشکده دندانپزشکی جهت دریافت نقد و بازخورد از دانشجویان به عنوان استیک هولدرهای مستقیم درگیر با این برنامه آموزشی صورت گرفت . ارزشیابی پیامد طرح در سطح اول (واکنش ) مدل کرک -پاتریک به صورت ارزیابی نظرات ۲۰ نفر از دانشجویان انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته دارای ۱۴ سوال ساختارمند دارای ۵ حیطه (دقت محتوا، شفافیت محتوا، جذابیت و خلاقیت محتوا، یادگیری، قضاوت ) با مقیاس لیکرتی ۵ گانه از کاملا موافقم تا کاملا مخالفم بود. روایی محتوایی ابزار با نظر خبرگان تعیین شد. پایایی پرسشنامه با تعیین انسجام درونی شاخص آلفای کرونباخ ۷۶/۰ به دست آمد.یافته ها: نمرات کسب شده بر حسب گزینه های طیف لیکرت از کاملا مخالفم تا کاملا موافقم به ترتیب از ۱ تا ۵ متغیر یود. میانگین و انحراف معیار به دست آمده در حیطه دقت محتوای علمی (۷۶/۱±۰/۴)،شفافیت محتوا (۸۵±/ ۸۷/۳)، جذابیت و خلاقیت محتوا(۹۲/۰±۵۶/۳)، یادگیری (۷۹/۹۰±۰/۳) و در حیطه قضاوت کلی دانشجو (۷۲/۹۵±۰/۳) به دست آمد که در کل نشان دهنده ی سطح بالایی از رضایت دانشجویان بود. در حیطه قضاوت نهایی دانشجویان مجموع درصد نظرات موافق و کاملا موافق دانشجویان در زمینه بر آورده شدن انتظارات اهداف آموزشی و رضایت از محصول آموزشی و توصیه به دوستان برای استفاده از محصول معادل ۸۰ درصد می باشد که نشان دهنده سطح بالای رضایت دانشجوان از محصول آموزشی است .بحث و نتیجه گیری : با توجه به نتایج به دست آمده محصول آموزشی طراحی شده در رسیدن به اهداف آموزشی خود موفق بوده است و هدایت کنندگان طرح استفاده از آموزش ترکیبی به صورت دمونستریشن زنده و آموزش مبتنی بر ویدئو را جهت ارتقاء یادگیری فعال در دانشجویان و افزایش سطح رضایت دانشجویان در آموزش مهارت های پروسیجرال دندانپزشکی خصوصا در رشته ارتودنسی پیشنهاد می کنند.

کلیدواژه ها:

آموزش مبتنی بر ویدئو ، یادگیری الکترونیکی ، ارتودنسی