بازنگری برنامه آموزشی گروه چشم پزشکی با تاکید برضرورتهای آموزش در دانشگاه علوم پزشکی شیراز

مقدمه : با توجه به ضرورت حرکت دانشگاه ها به سمت اجرای بسته هایتحول آموزش ازجمله بسته آموزش پاسخگو و عدالت محور، نیاز است که سیاست های مرتبط با این بسته شامل نهادینه کردن رویکرد آموزش پاسخگو در نظام سلامت ، گسترش عدالت ، شبکه سازی و ارتقاء منابع انسانی در آموزش عالی سلامت پیاده سازی شود. با توجه به گسترش و توسعه شگرف دانش چشم پزشکی ، بازنگری و بهینه سازی برنامه آموزشی این رشته جهت دانشجویان پزشکی عمومی به عنوان یک ضرورت در دستور کار قرار گرفته است . در این تحقیق کلیات آموزشی این بخش در مقطع پزشکی عمومی بررسی شد و در مرحله بعد مورد ارزشیابی قرار گرفت . در این ارزشیابی ، آموزش های اورژانس و موارد ضروری آموزشی این رشته مورد بررسی قرار گرفت . هدف این مطالعه ، مستندسازی مقررات و برنامه آموزشی دوره ی یک ماهه چشم پزشکی و تدوین برنامه آموزشی بخش چشم پزشکی بر اساس نتایج نظارت بود.روش اجرا: این مطالعه از سال ۹۳ با تشکیل جلسات متعدد با مدیر گروه چشم پزشکی و معاون آموزشی دانشکده پزشکی شیراز و با حضور ریاست دانشکده جهت بازنگری برنامه درسی آغاز شده و در ابتدا چهارچوب اصلی آموزش با توجه به کاریکولوم رشته پزشکی و آنچه نیاز به یادگیری در گروه چشم پزشکی بود، بررسی شد و در مرحله بعد مباحث مهم چشم پزشکی در فرم ارزشیابی ماهانه نظارت بر گروه آموزشی از سال ۹۴ مورد سنجش قرار گرفت . تعداد کشیک ، تعداد کنفرانس ، تعداد روزهای درمانگاه در هفته و نحوه آموزش درمانگاهی ، کیفیت و رضایت از امتحان پایان بخش و مطابقت آن با موارد تدریس شده در دوره ، تعداد روزهای راند اساتید و مدت زمان این راندها، زمان برگزاری راندهای دستیاران ، نحوه تقسیم بندی، نحوه برخورد اساتید و رزیدنت ها، میزان رضایت از تدریس اساتید و رزیدنت ها، نحوه پرونده نویسی ، میزان رضایت از امکانات آموزشی ، میزان دستیابی به اهداف آموزشی بخش و سایر جزئیات مباحث رشته پزشکی عمومی در رشته چشم پزشکی و میزان رضایت کلی از طول مدت دوره کارورزی (اکسترنی ) و انتقادات یا پیشنهادات درباره بخش ، در آخرین روز کارورزی بررسی شد. کارشناسان دفتر توسعه آموزش دانشکده به صورت حضوری بر اساس چک لیست های محقق ساخته ، این موارد را هر ماه مورد ارزیابی قرار دادند. دانشجویانی که تمایل به پاسخ دهی چک لیست ها داشتند، در مطالعه شرکت کردند و افرادی که به هر علت تمایلی به شرکت در نظرسنجی نداشتند، از مطالعه حذف شدند. درباره افشا نشدن هویت آنها نیز اطمینان لازم داده شد. روایی فرم ها توسط صاحب نظران آموزش پزشکی با ۸/۰r= و پایایی پس از یک مطالعه اولیه با استفاده از آلفای کرونباخ بالای ۷/۰ مشخص شد. مصاحبه نیمه ساختارمند نیز با دانشجویان در خصوص اجرای برنامه آموزشی و سایر موارد مرتبط ، انجام شد و نتایج چهار سال متوالی (از سال ۹۴ تا سال ۹۷) جمع بندی گردید.یافته ها: تمامی دانشجویان بازنگری برنامه درسی و اجرای نظارت را جهت ارتقاء دانش و ایجاد انگیزه در اساتید و دانشجویان را ضروری دانستند. از تعداد کل ۷۶۸ نفر، تعداد ۷۰۷ نفر از آنها (۹۲%) در ارزیابی شرکت کردند. از نحوه آموزش اساتید و رزیدنت ها و همچنین نحوه برخورد آنها با دانشجویان و بیماران رضایت وجود داشت . ۹۵% از دانشجویان از برگزاری حدود دو ساعت راند راضی بودند، اما آنها از تعداد بیش از شش کشیک در ماه رضایت نداشتند و میزان رضایت آنها تنها ۲۰% بود و دانشجویان معتقد بودند برخی از کشیک ها صرفا درمانی است . بسیاری از دانشجویان (۸۹%) بیان کردند که برگزاری کنفرانس ها توسط اساتید یا رزیدنت ها مفیدتر واقع می شد. درباره رضایت از امتحان پایان بخش به میزان ۷۸% رضایت وجود داشت و پیشنهاد شده بود که به صورت هفتگی امتحان هایی از مباحث مطرح شده در طول هفته به صورت کوئیز برگزار شود. از نحوه آموزش پرونده نویسی رضایت زیادی وجود داشت (۹۸%). نحوه تقسیم بندی دانشجویان نیز به طور ایده آل و با رعایت عدالت انجام می شد (میزان رضایت دانشجویان ۹۵%بود). میزان دستیابی به اهداف در کل دوره ۹۳% بود. دانشجویان بیان کردند که نحوه آموزش درمانگاهی در کلینیک ها در سطح فوق تخصصی است و بهتر است آموزش در سطح اکسترن ها ارائه شود.بحث و نتیجه گیری : نتایج نشان داد که بازنگری آموزش بخش چشم پزشکی و اجرای آن توانسته است تا حد زیادی اهداف آموزشی دوره پزشکی عمومی را پوشش دهد و دانشجویان را به توانمندیهای لازم برساند. به نظر می رسد بازنگری کاریکولوم و همچنین ارزیابی دوره های اهداف آموزشی و بررسی دیدگاه فراگیران می تواند به جدا کردن اهداف ضروری از اهداف غیر ضروری منجر شود.