تاثیرآموزش مبتنی بر شایستگی مدیریت اورژانسهایزایمانی بر دانش، مهارت و اعتماد به نفس دانشجویانمامایی در مرکز مهارتهای بالینی

مقدمه : اورژانس های زایمان از علل مهم مرگ مادری و نوزادی در جهان به شمار می رود و مرگ مادری از شاخص های مهم سلامت و بهداشت در جامعه است . کاهش نسبت مرگ مادران و نوزادان یکی از اهداف مهم توسعه پایدار بوده و ارتقاء کیفیت آموزش های سلامت به خصوص در رشته مامایی می تواند رسیدن به این اهداف را تسهیل نماید. آموزش مبتنی بر شایستگی از شیوه هایی است که می تواند در آموزش بالینی مهارت ها و بهبود رفتار فراگیران موثر باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر شایستگی اورژانس های زایمان بر دانش ، مهارت و اعتماد به نفس دانشجویان مامایی انجام شده است .روش اجرا: مطالعه حاضر، مداخله آموزشی با گروه کنترل است که بر۸۰ دانشجوی مامایی مقطع کاردانی و کارشناسی دانشگاه علوم پزشکی ایران سال ۹۷ انجام شده است . فراگیران به صورت طبقه ای تصادفی و به دو گروه مداخله (۴۰ نفر) و کنترل (۴۰ نفر) تخصیص داده شدند.هر دو گروه مداخله و کنترل آموزش معمول دانشکده را دریافت نمودند.گروه مداخله ۴ جلسه آموزشی ۵ ساعته در طی یک ماه در خصوص اورژانس های زایمان دیستوشی ، احیای نوزاد، خونریزی پس از زایمان و شوک دریافت کردند. آموزش عملی توسط تیم تحقیق با استفاده از مولاژهای اتاق پراتیک اجرا شد، سپس فراگیران به تمرین گروهی در مرکز مهارت های بالینی پرداختند. سطوح دانش ، مهارت و اعتماد به نفس دانشجویان با استفاده از پرسشنامه دانش ، اعتماد به نفس و چک لیست مهارت ها به شیوه آزمون ساختارمند عینی در سه مرحله قبل ، بلافاصله و ۶ هفته پس از آموزش سنجیده شد. داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی و استنباطی با آنالیز واریانس با اندازه های تکراری و آزمون ها تعقیبی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .یافته ها: بین گروه ها سطوح دانش ، مهارت و اعتمادبه نفس دانشجویان قبل از مداخله تفاوت معنی دار نبود (۶۷۳/۰P= ، ۱۵۳/۰P= و ۱۵۶/۰.(P=نمرات دانش ، مهارت و اعتماد به نفس بین دو گروه و در تمام ابعاد، در ارزیابی بلافاصله و ۶ هفته پس از مداخله ، تفاوت معنادار آماری داشت (۰۰۱,۰.(P< میانگین (انحراف معیار) نمرات دانش ، مهارت و اعتماد به نفس قبل ، در گروه مداخله به ترتیب (۰۷۴,۲)۰۵,۵، (۱۴۶,۱۲)۳۰,۱۴۳و (۰۴۵,۲)۵۶,۱۱ و در گروه کنترل (۵۸۸,۱)۸۷,۴، (۴۱۶,۸)۹۲,۱۳۹ و (۰۱۵,۲)۳۰,۱۲ به (۳۱۸,۱)۱۷,۱۰، (۹۹۵,۱۹)۷۰,۵۲۷، (۹۸۰,۱)۹۷,۱۸، (۵۵۵,۱)۲۰,۵، (۹۹۱,۷)۳۰,۱۴۶ و (۶۱۴,۱)۹۰,۱۱ در ارزیابی بلافاصله یا ۴ هفته پس از مداخله تغییر کرد. در ارزیابی ۶ هفته بعد از اتمام آموزش ، نمرات به ترتیب در گروه مداخله (۲۱۵,۲)۳۷,۹، (۷۸۴,۱۹)۸۰,۵۲۱ و (۶۳۱,۲)۰۰,۱۹ و در گروه کنترل (۵۵۸,۱)۳۲,۵، (۳۴۰,۸)۰۲,۱۴۸ و (۲۸۶,۲)۵۲,۱۱ باقی ماند. به این ترتیب در مقایسه داخل گروهی در گروه آزمون ، نمرات دانش ، مهارت و اعتماد به نفس قبل ، بلافاصله و ۶ هفته پس از مداخله در حیطه دانش ، مهارت و اعتماد به نفس تفاوت معنی دار داشت (۰۰۱,۰(P< و این تفاوت در گروه کنترل معنی دار نبود (به ترتیب ۳۸۰/۰P= ، ۴۵۵/۰P= و ۱۹۱/۰.(P=بحث و نتیجه گیری : رویکرد آموزش مبتنی بر شایستگی در مراقبت های اورژانس زایمان در ارتقاء سطوح دانش ، مهارت و اعتماد به نفس موثر است . از این رویکرد می توان در آموزش مهارت های بالینی در مدیریت اورژانس های مامایی بهره برد. با قراردادن این دوره آموزشی در کوریکولوم مامایی و اجرای این دوره به عنوان بخشی از برنامه آموزش مامایی کشور، همچنین با برگزاری دوره های آموزشی حین خدمت و اجرای برنامه کوتاه مدت بازآموزی، می توان اطلاعات شاغلین در این حیطه را روزآمد نمود.