طراحی و توسعه ی شبیه ساز واقعیت مجازیOPSIMبه منظور ارتقاء آموزش جراحی فیکو امولسیفیکاسیون بهدستیاران چشم پزشکی

مقدمه : آب مروارید (کاتاراکت ) شایع ترین عامل منجر به نابینایی قابل برگشت در کشورهای در حال توسعه می باشد. با توجه به شیوع بالای آب مروارید و وابسته بودن کیفیت خدمات ارائه شده به بیماران به مهارت جراح در انجام این نوع جراحی ، بنابراین آموزش انجام صحیح جراحی آب مروارید به شیوه فیکوامولسیفیکاسیون یکی از اولویت های اصلی آموزش چشم پزشکی است . لذا بر آن شدیم جهت ارتقا دانش و مهارت دستیاران چشم پزشکی به طراحی و توسعه ی اولین نمونه داخلی شبیه ساز واقعیت مجازی جراحی فیکو امولسیفیکاسیون بپردازیم .روش اجرا: در آموزش علوم پزشکی ، شبیه سازی به عنوان یک پل ، میان یادگیری در کلاس درس و تجربه ی بالینی واقع بینانه عمل می کند. با توجه به اینکه تنها شبیه ساز موجود این جراحی محصول کشور آلمان است و هزینه خریداری و تعمیر آن بسیار بالا است و خرید آن سبب خروج بیشتر ارز از کشور می شود، لذا مرکز تحقیقات چشم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با همکاری تیم مهندسی دانشگاه صنعتی شریف جهت ساخت نمونه داخلی دستگاه شبیه سازجراحی فیکو امولسیفیکاسیون جلسات متعددی را برگزار کردند. طراحی و ساخت این شبیه ساز در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی به منظور تولید دستگاهی مقرون به صرفه و دارای دقت برابر نسبت به نمونه های خارجی و تیم پشتیبانی قوی به مدت سه سال به طول انجامید. این دستگاه با نام تجاری OPSIM تولید شد. پس از ساخت شبیه ساز، دستگاه به مدت یک سال توسط گروه چشم جهت اعتبارسنجی مورد بررسی و در مهر۱۳۹۷ دستگاه مورد تایید گروه چشم قرار گرفت .یافته ها: شبیه ساز تولیدی شامل یک سخت افزار پایه و دو پکیج نرم افزاری است که هر پکیج ، شامل جراحی های مختلف چشمی است .این دستگاه دارای یک نرم افزار مدیریت آموزش است که امکان تعیین استاد، تعریف کلاس و کورس های آموزشی و بازخورد به فراگیر و همچنین تهیه تاریخچه آموزشی و.. . را داراست . از مزایای این شبیه ساز در مقایسه با روش های آموزشی سنتی (چشم احشام ) می توان به موارد ذیل اشاره نمود: وفادار به واقعیت (High Fidelity)، ایجاد سرعت عمل و افزایش مهارت در دستیاران ازجمله هماهنگی بین دست و پا و چشم جراح با پدال دستگاه ، توانایی ارزیابی عملکرد کاربر و ضبط سوابق آن و ارائه بازخورد، ارزیابی و مقایسه سطح مهارت بین کارشناسان و افراد مبتدی، امکان تمرین دستیاران به تنهایی و بدون حضور اساتید، عدم وجود محدودیت مواد مصرفی ، مقرون به صرفه بودن قیمت نهایی آن (۵۰% قیمت نمونه خارجی ).بحث و نتیجه گیری : جراحی آب مروارید نیاز به دقت و مهارت کافی ازجمله هماهنگی بین دست وپا و چشم جراح با پدال دستگاه دارد و عدم کسب این مهارت ها می تواند سبب بروز آسیب به بیمار در حین عمل شود. امید است که شبیه ساز OPSIM به عنوان یک ابزار آموزشی موثر جهت ارتقاء مهارت دستیاران چشم پزشکی در سراسر دانشگاه های علوم پزشکی کشور مورد استفاده قرار گیرد.