واکاوی فقهی مستندات ماده ۴۱۲ قانون مجازات (قصاص شکستگی دندان)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 63

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFI-30-115_007

تاریخ نمایه سازی: 21 آذر 1402

چکیده مقاله:

مطابق با عمومات و اطلاقات آیات و روایات معتبر، دندان نیز همانند دیگر اعضای بدن انسان قابل قصاص است؛ اما در خصوص حکم به قصاص در شکستگی دندان مناقشه ای میان فقیهان امامیه واقع شده است. فقیهان در این موضوع سه گروه شده اند. برخی به جواز قصاص در شکستگی دندان و برخی دیگر به عدم جواز معتقدند و برخی سکوت کرده اند. قانون گذار جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۲ در ماده ۴۱۲ قانون مجازات، نظریه جواز قصاص را پذیرفته است. ادله قائلان به جواز در اثبات مدعای خود، استناد به آیات قرآن (بقره، ۱۹۴) و پاره ای از روایات است. نوشتار حاضر پس از بررسی ادله ارائه شده به این نتیجه رسیده است که استناد قائلان به جواز به اطلاق آیه و روایات وارده در این باب تمام است؛ و چه تخصصا و چه تخصیصا بر دندان استخوان صدق نمی کند تا مشمول اصل عدم قصاص در استخوان گردد. اگرچه اجرای قصاص بر نبود دیگر موانع منوط است؛ بنابراین نوشتار حاضر با بررسی ادله عمومات و اطلاقات موجود در مسئله، دیدگاه فقهی مورد پذیرش در قانون مجازات اسلامی را اثبات می کند.

نویسندگان

مهدی نارستانی

استادیار گروه حقوق، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن بابویه قمی (صدوق)، محمد بن علی. (۱۴۱۳ق). من لایحضره ...
  • امامی، مسعود. (۱۳۹۷). شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی (مصوب ۹۲، ...
  • بهجت گیلانی فومنی، محمدتقی. (۱۴۲۶ق). جامع المسائل (بهجت) (ج۵، چاپ ...
  • تبریزی، جواد بن علی. (۱۴۲۶ق). تنقیح مبانی الاحکام - کتاب ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد. (۱۴۱۰ق). الصحاح - تاج اللغه و ...
  • حائری، سید علی بن محمد طباطبایی. (۱۴۱۸ق). ریاض المسائل (ط ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن. (۱۴۰۹ق). وسائل الشیعه (ج۲۹، چاپ ...
  • حسینی روحانی قمی، سیدصادق. (۱۴۱۲ق). فقه الصادق×(للروحانی) (ج۲۶، چاپ اول). ...
  • حلی، حسن بن علی بن داود. (۱۳۸۳ق). رجال ابن داود ...
  • حلی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی. (۱۳۸۱ق). رجال ...
  • خمینی، سید روح الله موسوی. (۱۴۲۵ق). تحریر الوسیله (مترجم: علی ...
  • سبزواری، سید عبد الاعلی. (۱۴۱۳ق). مهذب الاحکام (للسبزواری) (ج۲۹، چاپ ...
  • شاهرودی، سید محمود و جمعی از پژوهشگران. (۱۴۲۶ق). فرهنگ فقه ...
  • شبیری زنجانی، سیدموسی. (۱۴۱۹ق). کتاب نکاح (زنجانی) (ج۱و۳و۷، چاپ اول). ...
  • شریف کاشانی، ملاحبیب الله. (۱۴۰۴ق). تسهیل المسالک الی المدارک (چاپ ...
  • صیمری، مفلح بن حسن (حسین). (۱۴۲۰ق). غایه المرام فی شرح ...
  • طوسی، ابو جعفر، محمد بن حسن. (۱۴۲۷‍ق). رجال الشیخ الطوسی ...
  • طوسی، ابو جعفر، محمد بن حسن. (۱۴۰۷ق). تهذیب الاحکام (ج۱۰، ...
  • عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی. (۱۴۱۳ق). مسالک الافهام ...
  • عاملی، بهاء الدین، محمد بن حسین و ساوجی، نظام بن ...
  • عاملی، سید جواد بن محمد حسینی. (بی تا). مفتاح الکرامه ...
  • فاضل موحدی لنکرانی، محمد. (۱۴۲۱ق). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر ...
  • فیاض کابلی، محمد اسحاق. (۱۴۲۶ق). رساله توضیح المسائل (فیاض) (یک ...
  • فیض کاشانی، محمد محسن ابن شاه مرتضی. (۱۴۰۶ق). الوافی (۲۶ ...
  • فیض کاشانی، محمد محسن ابن شاه مرتضی. (۱۴۲۵ق). الشافی فی ...
  • کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب. (۱۴۰۷ق). الکافی (ط - الاسلامیه) ...
  • مجلسی (اول)، محمدتقی. (۱۴۰۶ق). روضه المتقین فی شرح من لا ...
  • مجلسی (دوم)، محمدباقر. (۱۴۰۴ق). مرآه العقول فی شرح اخبار آل ...
  • مجلسی (دوم)، محمد باقر. (بی تا). حدود و قصاص و ...
  • مدنی کاشانی، حاج آقا رضا. (۱۴۱۰ق). کتاب القصاص للفقهاء والخواص ...
  • مفید، محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی. (۱۴۱۳ق). المقنعه ...
  • موسوی خویی، سیدابوالقاسم. (۱۴۲۲ق). مبانی تکمله المنهاج ج ۴۲موسوعه (۲ ...
  • مومن قمی، محمد. (۱۴۱۵ق). کلمات سدیده فی مسائل جدیده (یک ...
  • نجاشی، ابو الحسن، احمد بن علی. (۱۴۰۷ ق). رجال النجاشی ...
  • نجفی، محمدحسن (صاحب الجواهر). (۱۴۰۴ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع ...
  • هاشمی، سیدمحمود. (۱۳۷۷). حکم بی حس کردن اعضاء هنگام اجرای ...
  • نمایش کامل مراجع