ساخت و اعتبارسنجی یک چارچوب نظام مند مبتنی بر ژانر برای ارزیابی متون تفسیری زبان آموزان ایرانی

، هدف از این مطالعه ساخت و اعتبارسنجی چارچوبی برای ارزیابی متون تفسیری نوشته شده توسط زبان آموزان مقطع پیشرفته هست. روش تحقیق به صورت کیفی - کمی بود. بخش کیفی از طریق مصاحبه با ۱۵ نفر از اساتید دانشگاهی در شهر تبریز به روش گلوله برفی در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ تا رسیدن به اشباع نظری صورت پذیرفت. بخش کمی با ۵۰ نفر از مدرسان در شعب آموزشگاه کانون زبان ایران در تبریز با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند از بین ۱۸۳ مدرس انجام شد. ابزار تحقیق در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. ابزار بخش کمی پرسش نامه محقق ساخته مبتنی بر چارچوب مستخرج از مضامین شناسایی شده توسط اساتید در بخش مصاحبه بود. جهت روایی سنجی مضامین مصاحبه، دو مرحله متوالی از نظرسنجی با اساتید دانشگاهی استفاده شد. یافته های بخش کیفی نشان داد که بر اساس روش تحلیل مضمون حاصل از مصاحبه با اساتید از مجموع ۷۶ کد اولیه و ۳۹ کد طبقه بندی شده، ۸ مضمون فرعی و در نهایت سه مضمون اصلی شامل: ۱. بافت فرهنگ، ۲. بافت موقعیت و ۳. ویژگی های واژگانی - دستوری شناسایی شد. براین اساس، بافت فرهنگ در قالب دو مضمون فرعی قالب بندی معنایی و قالب بندی محتوایی؛ بافت موقعیت در قالب سه مضمون فرعی موضوع سخن، عاملان سخن، و شیوه بیان و ویژگی های واژگانی - دستوری در قالب سه مضمون فرعی اندیشگانی، بینافردی و متنی تدوین شد. یافته ها در بخش کمی نیز نشان داد که بر اساس تحلیل عاملی انجام شده، چارچوب ارائه شده بخش کیفی مشتمل بر مضامین اصلی و فرعی مورد تایید واقع و ابزار ساخته شده اعتبارسنجی شد.

کلیدواژه ها:

چارچوب نظام مند ، متون تفسیری ، رویکرد مبتنی بر ژانر ، دستور زبان نقش گرا ، مهارت نوشتاری