ارزیابی کمی و کیفی خشکه دارهای سرخدار در جنگل های افراتخته استان گلستان

مرگ ومیر درختان و تبدیل آن به خشکه­دار یکی از مهم­ترین فرآیندها در جنگل­ها است. خشکه دار یک مشخصه مهم ساختاری جنگل های طبیعی به ویژه در فاز تحولی کهن­رست است که دامنه وسیعی از کارکردهای بوم شناختی را ایفا می کند. این بررسی با هدف ارزیابی کمی و کیفی خشکه دارهای سرخدار در ذخیره گاه افراتخته علی آباد کتول انجام شد. پس از جنگل­گردشی اولیه و انتخاب سه قطعه یک هکتاری، آماربرداری صددرصد خشکه دارها و اندازه گیری مشخصه های کمی و کیفی شامل قطر، ارتفاع، نوع خشکه دار و درجه پوسیدگی انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار متوسط حجم خشکه دارها ۴۶/۵۰ مترمکعب در هکتار است و بیش ترین حجم خشکه دارها در بین گونه های درختی مربوط به گونه سرخدار معادل ۴۰/۳۷ مترمکعب در هکتار و همچنین در دومین درجه پوسیدگی و شکل خشکه دار سرپا است. نتایج حاصل از محاسبه نرخ مرگ ومیر در طبقات قطری نشان داد که بیش­ترین حجم خشک در طبقات میان قطر و در گونه سرخدار در طبقه ۱۰ و ۱۵ سانتی متری (۸۹/۳۳ درصد از حجم کل) و برای دیگر گونه ها در طبقات قطری ۶۰، ۵۵ و ۸۰ رخ می دهد. با توجه اینکه گونه سرخدار در لیست قرمز گونه های تهدید شده قرارداد و بیش­ترین نرخ مرگ ومیر در قطرهای کم مشاهده می شود، لازم است با شناخت عوامل موثر بر مرگ ومیر آن شرایط احیا و حفاظت از آن فراهم شود.

کلیدواژه ها:

درجه پوسیدگی ، درختان زیستگاه ، ذخیره گاه جنگلی ، مرگ ومیر درختان