مقایسه عملکرد کمی، کیفی و اقتصادی کشت چغندرقند به روش نشاء ریشه لخت با کشت مستقیم بذر در منطقه همدان

کاهش مصرف آب، نهاده­های شیمیایی، هزینه و ریسک تولید از مهم­ترین مزایای کشت نشایی می باشند. هدف از انجام مطالعه حاضر مقایسه سیستم کشت نشائی با کشت مستقیم بذر در گیاه چغندرقند است. برای این منظور در قطعه زمینی به مساحت یک هکتار، کشت نشاء ریشه لخت در کنار کشت مستقیم بذر چغندرقند در مزرعه کشاورز در همدان در سال ۱۳۹۷ انجام گرفت. نشاها در فروردین ماه در خزانه تهیه و در خردادماه به زمین اصلی منتقل شدند. کشت مستقیم بذر نیز در زمین اصلی در اواخر اردیبهشت ماه صورت گرفت. در طول فصل رشد یادداشت برداری های لازم انجام و در انتهای فصل، نمونه گیری از ریشه­های چغندرقند انجام پذیرفت. بعد از برداشت محصول، دو سیستم کشت از لحاظ صفات کمی، کیفی و اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سیستم کشت نشایی چغندرقند نسبت به روش کشت مستقیم، به ترتیب باعث افزایش ۱۵ و ۴۷ درصدی عملکرد ریشه و قند گردید. میزان مصرف آب در روش کشت نشایی، ۱۰۰۸۰ مترمکعب در هکتار بود که حدود ۱۸ درصد کمتر از روش کشت رایج بود. از لحاظ کارایی مصرف آب نیز، روش کشت نشایی با کارایی ۹/۶۶ کیلوگرم ریشه بر مترمکعب آب حدود ۴۰ درصد بیشتر از کشت مستقیم (۶/۹۰ کیلوگرم ریشه بر مترمکعب آب) بود. ارزیابی اقتصادی دو روش کشت نیز نشان داد که افزایش درآمد خالص حاصل از تغییر روش کاشت از کشت معمول به کشت نشاء ریشه لخت بود. به­طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که سیستم کشت نشایی چغندرقند نسبت به روش کشت مستقیم، از عملکرد کمی و کیفی و درآمد اقتصادی بالاتری برخوردار است.

کلیدواژه ها:

درآمد ناخالص ، کارایی مصرف آب ، کشت نشایی ، کشت مستقیم ، هزینه تولید