نقش کانال نرخ ارز در مکانیزم انتقال غیرخطی سیاست پولی در ایران؛ رویکرد (MS-VAR)
محل انتشار: فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره: 17، شماره: 1
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 129
فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JQE-17-1_005
تاریخ نمایه سازی: 27 آبان 1402
چکیده مقاله:
مقامات پولی کشور تلاش میکنند تا متناسب با اهداف کشور عرضه پول را بهنحوی تغییر دهند ت به ا اهداف کلان اقتصادی از جمله دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر، تثبیت قیمتها، تعادل ترازپرداختها و کنترل حجم پول یا نقدینگی دست یابد.از این رو ارزیابی دقیق مکانیزم انتقال سیاست پولی موجب درک بهتر از چگونگی تاثیر اقدامات پولی بر تولید و سطح قیمتها میشود. در این راستا نرخ ارز بهعنوان یکی از کلیدیترین متغیرهای اقتصاداست که میتواند در انتقال آثار سیاستهای پولی بسیار تعیین کننده باشد. بهعبارتی نرخ ارز شاخص مهمی از اقتصاد است که بدلیل ارتباط متقابل خود با سایر متغیرهای داخلی و خارجی، هم از تحولات اقتصادی داخل و خارج اثر میپذیرد و هم بر متغیرهای اقتصادی داخلی اثرگذار میباشد. لذا نقش کانال نرخ ارز در مکانیزم انتقال پولی در اقتصاد ایران میتواند بسیار حائز اهمیت باشد.این مسئله در شوکهای ارزی سالهای اخیر بسیار پررنگ بودهاست. از این رو هدف مطالعه حاضر مطالعه نقش کانال نرخ ارز در انتقال آثار سیاست پولی میباشد. اما باید توجه داشت که اکثر سریهای اقتصادی بدلایل مختلف از جمله تغییرات ساختاری اقتصادی و یا تغییر رفتار عوامل اقتصادی در طول زمان دچار تغییر در روند و رفتار میشوند. بر این اساس تغییرات سریهای زمانی میتواند موجب تغییر روابط بین متغیرها در طول زمان گردد. از این رو انتقال غیرخطی سیاستهای پولی بسیار محتمل بهنظر میرسد. انتقال غیرخطی سیاستهای پولی به معنی تغییر نحوه اثرگذاری تغییرات پولی بر تولید و سطح قیمتها میباشد. در واقع هدف از مطالعه مکانیزم انتقال غیرخطی سیاست پولی از کانال نرخ ارز، بررسی تغییر نحوه اثرپذیری نرخ ارز از تغییرات پولی و تغییر اثرگذاری نرخ ارز بر تولید و سطح قیمتها در طی دورههای مختلف میباشد. در این راستا در مطالعه حاضر برای بررسی نقش کانال نرخ ارز در مکانیزم انتقال غیرخطی سیاستهای پولی از روش MSVAR استفاده میشود که قابلیتهای زیادی برای لحاظ کردن تغییرات ساختاری دارد برای دادههای تحقیق نیز از سری زمانی تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت مصرف کننده، حجم پایه پولی نرخ ارز طی فصول ۱Q ۱۳۷۰ تا ۴Q ۱۳۹۵ استفاده میشود. نتایج تحقیق تاییدی بر نظریات پولیون در اقتصاد ایران میباشد. بهطوریکه پول در دو رژیم صفر (سالهای بعد از۱۳۸۴) و رژیم یک (سالهای قبل از ۱۳۸۴) در کوتاهمدت بر تولید موثر بوده و در بلندمدت تاثیری بر تولید نداشتهاست. مهمترین وجه تمایز بین فصلهای رژیم صفر و رژیم یک رشد مانده حقیقی پایه پولی میباشد. بهطوری که، رشد مانده حقیقی پایه پولی نسبت به فصل مشابه سال قبل در رژیم صفر نسبت به رژیم یک در حدود ۸ برابر است. اما مقایسه اثرات پول بر تولید در این دو رژیم حاکی از این است که پول اثرات مشابهی بر تولید داشتهاست. لذا رشد بیشتر پول در رژیم صفر نتوانسته اثرگذاری بیشتری بر تولید نسبت به رژیم یک داشته باشد. از طرفی اما بررسی اثرات پول بر سطح قیمتها حاکی از این است که در بلندمدت در رژیم صفر که رشد پول زیاد بودهاست، پول اثرات بزرگتر و ماندگارتری بر قیمتها داشتهاست. نتایج برآورد شده در خصوص نقش کانال نرخ ارز در مکانیسم انتقال پول حاکی از این است که افزایش پول از کانال نرخ ارز در رژیم صفر نقشی در انتقال پول به تولید نداشتهاست، در حالیکه در رژیم یک، کانال نرخ ارز سهم قابل توجهی در انتقال پول بر تولید داشتهاست و تغییرات پول از طریق این کانال موجب کاهش تولید شدهاست. از طرفی سهم کانال نرخ ارز در انتقال پول به قیمتها در رژیم صفر (رشد زیاد پول) نسبت به رژیم یک (رشد کم پول) بیشر و ماندگارتر است. بهعبارتی در رژیم صفر، افزایش پول موجب افزایش بیشتر نرخ ارز شده و افزایش نرخ ارز اثرات ماندگارتری بر سطح قیمتها خواهد داشت. با توجه به یافتههای تحقیق توصیه میشود تا بانک مرکزی جهت کنترل تورم، رشد حجم پول را محدود نماید. زیرا با افزایش رشد پول، اثرگذاری پول بر تولید تغییر نکرده و تنها در بلندمدت موجب رشد بیشتر قیمتها خواهد شد. از طرفی بدلیل اینکه کانال نرخ ارز در هر دو رژیم نقش منفی در انتقال پول بر تولید داشتهاست، لذا توصیه میگردد تا بانک مرکزی به منظور افزایش تولید، با کنترل سایر عوامل موثر بر نرخ ارز، از جهش و رشد بیشتر نرخ ارز جلوگیری نماید تا آثار منفی آن بر تولید را محدود نماید.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی مهدیلو
دکتری اقتصاد دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
حسین اصغرپور
استاد تمام و عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :