ارزیابی تاثیر تنش خشکی بر روی برخی ویژگی های جوانه زنی و بنیه بذر چهار رقم تجاری سویا تولید شده در شرایط کم آبیاری با آزمون جوانه زنی استاندارد

به ­منظور ارزیابی تاثیر تنش خشکی بر روی برخی ویژگی های جوانه ­زنی و بنیه بذر ارقام تجاری تنش کم ­آبیاری دیده سویا در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج ، آزمایشی در سال ۱۴۰۰ با استفاده از آزمون جوانه زنی استاندارد در آزمایشگاه تجزیه بذر موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک ­های کامل تصادفی با ۴ تکرار اجرا شد. تیمارها شامل اعمال ۴ سطح تنش خشکی پلی­اتیلن­گلیکول ۶۰۰۰ با پتانسیل­ های۰ (بدون تنش) ، ۳-، ۶- ، ۹- مگاپاسکال، بر بذرهای ۴ رقم تجاری سویای ویلیامز، هامیلتون× ایسکس،  TMSو بانتی تولید شده در ۳ سطح تنش کم آبیاری گیاه مادری، آبیاری پس از مقادیر۵۰ (آبیاری مطلوب و شاهد)، ۱۰۰(تنش خفیف) و ۱۵۰(تنش شدید) میلی­ متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) بودند . ویژگی­ های بررسی شده شامل : درصد جوانه ­زنی نهایی ، درصد گیاهچه­ های عادی ، درصد گیاهچه ­های غیر عادی ، درصد بذر سخت ، درصد بذر پوسیده ، متوسط جوانه­ زنی روزانه ، متوسط زمان جوانه زنی ، طول گیاهچه و شاخص­ های طولی و وزنی بنیه گیاهچه بودند . نتایج نشان داد ، اثر متقابل تنش خشکی ، تنش کم آبیاری و رقم تاثیر معنی داری بر تمامی ویژگی­ های بررسی شده داشت . در تیمار تنش خشکی ۹- مگاپاسکال و بدون تنش کم آبیاری ، رقم ویلیامز نسبت به تیمار بدون تنش خشکی و بدون تنش کم آبیاری متوسط جوانه زنی ۰/۹۰ روز ، درصد بذر پوسیده ، بذرسخت و گیاهچه های غیرعادی به ­ترتیب ۰/۱۸ درصد، ۵/۷۵۰ درصد و ۰/۶۰ درصد افزایش و متوسط جوانه زنی روزانه ۱/۲۸ روز ، جوانه زنی نهایی و گیاهچه عادی به ­ترتیب ۱/۲۸ درصد  و ۴/۹۲ درصد کاهش یافت . به ­طورکلی در میان ارقام مورد بررسی ، رقم ویلیامز بهترین و رقم بانتی ضعیف ترین واکنش به تنش کم آبیاری و خشکی را نشان دادند .

کلیدواژه ها:

بنیه بذر ، تنش خشکی ، سویا ، کم آبیاری ، قابلیت جوانه زنی