استخراج شاخص های شناسایی بافت فرسوده‎ی شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه‎ی موردی: محدوده‎ی غربی بافت فرسوده‎ی شهر جهرم)

محدودیت امکانات و منابع سازمان های مرتبط با امر نو سازی و بهسازی شهری، ایجاب می کند که قبل از هر گونه اقدام در رابطه با بافت‎های فرسوده یک شهر، با استفاده از شاخص ها و معیارهایی، میزان فرسودگی مناطق مختلف شناسایی و سپس برای هرگونه اقدام و سرمایه گذاری، اولویت بندی شوند. محدوده‎ی غربی شهر جهرم، از قدیمی ترین و اصلی ترین مناطق این شهر است که امروزه قدمت، نامقاوم بودن مصالح ساختمانی و فقر ساکنان، روزبه‎روز موجب فرسودگی بیشتر ساختار کالبدی آن گشته است. هدف از این پژوهش، بررسی و استخراج شاخص های فرسودگی کل بافت شهری در محدوده‎ی غربی شهر جهرم، با استفاده از روش وزن دهی به شاخص های موردنظر و هم‎پوشانی لایه های مربوطه، در سیستم (GIS) است. داده های مورد استفاده، از بررسی های میدانی، نقشه‎ی کاربری اراضی و نگرش‎های کارشناسان و مهندسان شهرداری شهر جهرم فراهم آمده است. پس از آن‎که میزان فرسودگی منطقه، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و بر اساس هر کدام از شاخص ها، مشخص شد و در جداول مربوطه نشان داده شد، با بهره گیری از نظر کارشناسان مربوطه، هر یک از شاخص ها وزن دهی شد. در نهایت، کل لایه های مربوط به هرکدام از شاخص ها، در سیستم مذکور هم‎پوشانی شدند. نتیجه کار نشان داد که به‎ترتیب، شاخص نفوذپذیری، ریز دانگی و استحکام کالبدی مهم‎ترین عوامل موثر در شدت فرسودگی منطقه‎ی مورد مطالعه هستند. با توجه به مجموع داده ها در طی عملیات هم‎پوشانی، حدود ۱۸/۹۳ درصد از محدوده‎ی مورد مطالعه، فرسودگی متوسط به بالا دارند.

کلیدواژه ها:

بافت فرسوده ، شاخص ، شهر جهرم ، محدوده‎ی غربی.