شناسایی مقدماتی لاین های مقاوم به کرم ساقه خوار برنج، (Chilo suppressalis (Walker، در شرایط مزرعه

استفاده از گیاهان مقاوم در کشاورزی پایدار یکی از بهترین روش های مدیریت تلفیقی آفات می باشد. مقاومت ۱۴۰ لاین امیدبخشبرنج به آفت کرم ساقه خوار در دو تاریخ کاشت به فاصله ۱۵ روز در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ارزیابی شد. این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۸۸-۱۳۸۷ انجام گرفت. آلوده سازی به صورت طبیعی بود و ارزیابی لاین ها به منظور تعیین لاین های مقاوم در مراحل رویشی و زایشی انجام گرفت. نتایج ارزیابی درصد آلودگی نشان داد که لاین های ۱۳۱ (نوک سیاه × فجر) با ۲۰/۹۴ درصد و ۲۷ (سنگ طارم × ساحل) با ۴۰/۹۱ درصد آلودگی بیش ترین و لاین های ۲ (طارم × دیلمانی) و ۷۰ (ندا/ (IR۵۸۰۲۵A×IR-۱۹R)) کم ترین درصد آلودگی را به کرم ساقه خوار برنج داشتند و می توان این لاین ها را به عنوان لاین های حساس و نسبتا مقاوم معرفی نمود. ارزیابی درصد سفید شدن خوشه ناشی از خسارت کرم ساقه خوار برنج نشان داد که ۴۲/۲۱ درصدند لاین ها حساس و ۴۳/۱۱ درصد از آن ها مقاوم بودند. همچنین، نتایج آزمایش نشان داد که لاین های کاشته شده در تاریخ کاشت دوم (اواسط خرداد) ۶۲/۹ درصد آلودگی و ۱۷/۱۴ درصد سفید شدن خوشه بیش تری نسبت به تاریخ کشت اول نشان دادند. بررسی همبستگی صفات مورفولوژیک گیاه نشان داد که بین ارتفاع بوته و درصد آلودگی (۱۹۷/۰=r) همبستگی مثبت و معنی دار، بین تعداد پنجه و درصد آلودگی (۱۰۱/۰-=r) و بین تعداد پنجه با درصد سفید شدن خوشه (۱۸۲/۰-=r) همبستگی منفی معنی داری وجود داشت. همچنین قطر ساقه با تعداد پنجه (۲۵/۰-=r) همبستگی منفی معنی دار داشت، بنابراین می توان بیان نمود که افزایش تعداد پنجه از طریق کاهش قطر ساقه می تواند در مقاوم شدن گیاه موثر باشد.

کلیدواژه ها:

مقاومت ، کرم ساقه خوار برنج ، لاین های امیدبخش برنج ، آلودگی ، سفید شدن خوشه