تغییرات فضایی- زمانی شکل شهرهای ساحلی و غیرساحلی استان مازندران با به کارگیری سنجه های سیمای سرزمین

بر اثر فعالیت­های انسانی و پدیده­های طبیعی، چهره زمین همواره تغییر می­کند. سرعت و تنوع این تغییر و تحول در محیط­های شهری بیش از سایر مناطق است. مقاله حاضر تغییر زمانی و فضایی دو شهر ساحلی (چالوس و بابلسر) و دو شهر غیرساحلی (آمل و قائمشهر) استان مازندران را از جنبه های فشردگی، پیچیدگی و مرکزیت شکل شهر با به کارگیری سنجه­های سیمای سرزمین بررسی کرده است. روش تحقیق مقاله کمی است و نقشه­های کاربری اراضی در سه طبقه (شهر، اراضی کشاورزی و آب) به روش طبقه­بندی حداکثر احتمال از تصاویر ماهواره لندست تهیه شدند. برای تحلیل تغییرات سیمای سرزمین از ۱۲سنجه و در دو سطح طبقه و سیمای سرزمین استفاده شد. نتایج نشان داد مقدار سنجه NP برای طبقه کشاورزی چهار شهر مورد بررسی افزایش یافته، که نشان دهنده پدیده خردشدگی، کاهش پیوستگی و وجود اختلال در کاربری کشاورزی است. علاوه بر این، یافته ها روند افزایشی تعداد لکه­ها را در دو شهر قائمشهر و بابلسر نشان داد که گویای وجود ساختار ریزدانه­ای در این دو شهر است. همچنین، کاهش سنجه ENN-MN فقط برای قائمشهر نشان دهنده مرکزیت بالا است. به طور کلی، تفاوت بارزی بین شهرهای ساحلی و غیرساحلی از جنبه های فشردگی و پیچیدگی مشاهده نشد.

کلیدواژه ها:

پیچیدگی ، تغییر کاربری زمین ، شکل شهر ، فشردگی ، مرکزیت