روند تغییرات دمای هوا و بارش در مناطق مختلف ایران
محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 43، شماره: 3
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 37
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JESPHYS-43-3_009
تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1402
چکیده مقاله:
در این پژوهش با استفاده از داده های هواشناسی ۱۵ منطقه ایران از سال ۱۹۵۱ تا ۲۰۱۳، روند تغییر دما و بارش تجمعی سالانه مطالعه شده است. نتایج نشان داد که دماهای کمینه، بیشینه و میانگین روزانه در بیشتر مناطق ایران روندهای افزایشی داشته اند. روند افزایشی دمای کمینه بیشتر از روند افزایشی دمای بیشینه بوده است که عمدتا ناشی از گسترش شهرسازی است که از طریق مسدود کردن تابش طول موج بلند خروجی نقش موثرتری در افزایش دمای کمینه ایفا می کند. همچنین، آلودگی هوای شهری باعث کاهش تابش خورشیدی رسیده به سطح زمین می شود؛ بنابراین روند افزایش دمای بیشینه را کند می کند. دما در ایران عمدتا در دهه های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ دچار یک جهش شده است، به نحوی که متوسط دما در دوره بعد از جهش بیش از دوره قبل از جهش بوده است. بیشتر مناطق ایران در طول دوره مورد مطالعه روند کاهشی را در مقدار بارش تجربه کرده اند، اگرچه نقطه تغییر معناداری در داده های بارش تجمعی سالانه وجود نداشت. کاهش مقدار بارش، به همراه افزایش دمای هوا بیانگر این است که ایران طی چند دهه گذشته به طور تصاعدی خشک تر شده است. روند کاهشی بارش در ایران برخلاف میانگین جهانی است که افزایش بارش را به واسطه افزایش دما نشان می دهد. اقلیم گرم مناطق خشک و نیمه خشک جنب حاره ای که بیشتر مناطق ایران را تحت تاثیر قرار می دهد، باعث می شود که زمان بیشتری برای اشباع جو از بخار آب و شروع بارش صرف شد. بنابراین، بخار آب بیشتری از طریق گردش کلی جو و قبل از شکل گیری بارش به عرض های جغرافیایی بالاتر منتقل می شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
Omid Alizadeh-Choobari
استادیار، گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ایران
Mohammad Saeed Najafi
دانشجوی دکتری، گروه اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :