اثر ماده آلی بر توزیع شکل های شیمیایی کادمیم در خاک در محیط ریشه ذرت

برای ارزیابی خطرآفرینی آلودگی فلزات سنگین در خاک، آگاهی از زیست فراهمی فلزات بسیار مهم است که خود به توزیع شکل های شیمیایی آن ها در خاک بستگی دارد. به منظور بررسی اثر ماده آلی (کود گاوی) و نحوه تاثیر فعالیت ریشه و ترشحات آن بر توزیع شکل های شیمیایی فلز کادمیم، آزمایشی به صورت گلخانه ای بر روی خاک آلوده به کادمیم در سیستم رایزوباکس انجام گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۲ سطح ماده آلی (حضور و عدم حضور ماده آلی) و ۳ ناحیه با فاصله از ریشه و با ۳ تکرار اجراء شد. به منظور تعیین شکل های شیمیایی کادمیم از روش عصاره گیری متوالی تسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که افزودن ماده آلی به خاک بر تغییرات هیچ یک از شکل های شیمیایی کادمیم در خاک جز فرم زیست فراهم بطور معنی داری موثر نبوده است اما موجب افزایش معنی دار pH، CEC و مقدار کربن آلی در خاک شد. بنابراین می توان گفت کاهش معنی دار فرم زیست فراهم کادمیم در اثر افزودن ماده آلی به خاک به علت تغییر ویژگی های خاک بوده است. بر اساس نتایج، افزودن کود گاوی به خاک بیشترین تاثیر را بر فرم کربناتی کادمیم دارد. همچنین غلظت کادمیم در ریشه گیاه ذرت در شرایط حضور و عدم حضور ماده آلی بطور معنی داری بیشتر از اندام هوایی بوده است. این امر نشان می دهد که کادمیم تمایل بیشتری برای تجمع در ریشه گیاه در مقایسه با اندام هوایی داشته است.

کلیدواژه ها:

جزءبندی ، رایزوباکس ، زیست فراهمی ، کادمیم ، مواد آلی