بررسی بازآفرینی شهری و کیفیت زندگی در اثر تغییر اقلیم و آلودگی هوا بر عملکرد زیست محیطی کلان شهرهای کرمانشاه و همدان

ازدیاد جمعیت و به تبع آن نیاز به تامین مسکن و افزایش تولیدات کارخانه ها متناسب با تقاضا امر توسعه را اجتناب ناپذیر می کند و چنانچه برنامه ریزی صحیحی از سوی عاملان تدوین نگردد، نه تنها چنین توسعه ای پایدار نمی ماند بلکه با اختلال در تسهیم تسهیلات، موجب آمدوشدهای مکرر و اتلاف وقت و از سوی دیگر با افزایش مصرف انرژی، تخریب های ناخودآگاهانه و با هدر رفت بسیاری از منابع ملی اثرات سوء خود را در میان مدت مشهود خواهد ساخت، بنابراین برای تلاش در بهبود وضعیت معاش مردم، جلوگیری در اتلاف وقت و استفاده بهینه از منابع ملی می بایست در تحقق توسعه پایدار به گونه ای عمل شود که کلیه پارادایم های پیشرفت جامعه در نظر گرفته شده و با بررسی های علمی و کارشناسی در پیاده سازی ماحصل پژوهش ها تامل و تدبر لازم لحاظ گردد. کلان شهرها به منظور ایجاد روند توسعه، نقش ویژه ای را در وضعیت عملکرد محیط ایفا کرده اند، بنابراین در بررسی شاخص های EPI توجه ویژه ای به عملکرد محیطی شهرها شده و به صورت گسترده موردبررسی قرارگرفته است. از مهمترین موضوعاتی که امروزه در ارتباط با اقلیم مطرح شده است بحث مربوط به آلودگی هوای شهری به ویژه در کلان شهرها بوده است. امروزه آلودگی هوا و محیط زیست به عنوان یکی از معضلات جامعه بشری مطرح گردیده است و این مسئله منطقه ای نبوده و به مرزهای سیاسی و جغرافیایی محدود نیست بلکه یک مسئله جهانی بوده است؛ بنابراین، یکی از چالش های قرن ۲۲ میلادی موضوع نوسانات و تغییرات اقلیمی است. افزایش دما، کاهش بارش و افزایش فراوانی رخداد پدیده های مخرب جوی-اقلیمی در کشور به ویژه در دو دهه اخیر، از آن جمله هستند. در ۵۴ سال اخیر ( ۱۴۰۰-۱۳۴۷ ) میانگین دمای کشور با شیبی حدود ۴ / ۰ درجه سلسیوس بر دهه افزایش یافته است. در برخی ایستگاه های کشور، نرخ افزایشی دمای کمینه تا ۴ برابر بیش از نرخ افزایشی دمای بیشینه به ثبت رسیده است. این وضعیت در کلان شهرهای رو به توسعه همچون تهران، اصفهان و کرمانشاه به سبب شکل گیری پدیده جزیره گرمایی بارزتر است ،لذا در این پژوهش با استفاده از روش های توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع تلاش شده است تا به تاثیرات و تحولات اقلیمی صورت گرفته بر کلان شهرها پرداخته شود.. در عین حال تغییرات اقلیمی می تواند از طریق؛ گرمایش جهانی، تشدید انتشار برخی از آلاینده های اصلی مثل ذرات معلق، آتش سوزی جنگل ها، مهاجرت، افزایش جمعیت کلان شهرها، تهدیدات سلامتی انسان شهرنشین، وارونگی و ایجاد جزایر حرارتی بر کیفیت هوای کلان شهرها تاثیرگذار بوده است.

کلیدواژه ها:

تغییرات اقلیمی ، زیست محیطی ، آلودگی کلان شهرها ، رشد شهرنشینی ، گرمایش جهانی