بررسی پدیده قاچاق مواد مخدر وضرورت مطالعات آمایشی منطقه مرزی ایران و افغانستان برپایه ایجاد چند ناحیه حایل بین مرزی

یکی از عوامل انحطاط و عقب افتادگی یک قوم یا ملت، پدیده اعتیاد و قاچاق مواد مخدر است. این افیون ها به عنوان سست کننده اعصاب و اراده افراد مطرح هستند که موجبات رخوت و عدم تعادل رفتاری و بی تفاوتی نسبت به خانواده و اجتماع را فراهم می آورند. زنجیره ای از پیامدهای مرتبط با آن نیز مشدد این ابتذال و انحراف اجتماعی است، طوری که نهایتاً جامعه ای منفعل را به بار آورده و سرمایه های مملکت را به باد فنا می دهند. از نظر جغرافیای مرزی، کشورهای دخیل در این سیل بنیان کن اجتماع، می توان به همسایه ای اشاره نمود که آمار ناخوشایندی در این زمینه داشته و دارای مرز مشترک طولانی بهمیزان 925 کیلومتر از دهانه ذوالفقار در شمال استان خراسان رضوی تا کوه ملک سیاه در نزدیکی شمال استان سیستان و بلوچستان است، که شهرهای مهمی از ایران را در بر می گیرد. در آن سوی مرز، در خاک افغانستان نیز 3 ولایت بزرگ: نیمروز، هلمند و زابل قرار گرفت هاند که هر کدام به چندین شهرستان تقسیم می گردند. در دو طرف مرز مذکور، نزدیک به 4 میلیونجمعیت زندگی می کنند که به نحوی با پدیده قاچاق مواد مخدر درگیر هستند. سکنه مناطق مرزی با جغرافیای منطقه ای خاص خود، از اقوام، طوایف و تیره های متنوعی تشکیل یافته اند که دارای آداب و رسوم و همچنین سطوح رفاهی زیستی متفاوتی هستند. به علل های فراوانی نظیر دارا بودن اقلیم خشک و تشدید دوره ای آن، فقر مالی و فرهنگی و کمبود سرمایه گذاری و توجه مسئولین جهت تأمین کار جهت معاش آبرومندانه، تعدادی از سکنه را به سمت تهاجم و غارت همسایه و حرفه قاچاق کالا و مواد مخدر تشویق می کند. در این مقاله، به تمهیداتی پرداخته می شود که منجر به تغییر عملکرد افراد مذکور به سمت پایبندی به حقوق دیگران و داشتن مرزی امن و مطمئن، جهت زندگی آسوده تر می گردد. در این راستا، ایجاد چند ناحیه حایل بین مرزی که مشتمل بر چند کیلومتر از خاک طرفین مرز است، پیشنهاد می گردد. این طرح آمایش سرزمین مرزی، از طریق یک مدیریت ویژه مشترک با همکاری سرمایه گذاران خارجی و نظارت سازمان ملل می تواند ایجاد گردد، طوری که با سرمایه گذاری و اشتغال طرفین و ایجاد قطب های صنعتی، کشاورزی، تجارتی و ایجاد مرکز زیستی شهری باعث تفاهم و همکاری بیشتر شده و رشد سطح رفاهی زندگی سکنه گردیده و پیامد ریشه کنی این حرفه ها و امنیت بیشتر شهرهای مرزی را به دنبال خواهد داشت.