خوانش دستگاه روش شناختی کلام سیاسی با تاکید بر دیدگاه آیت الله خامنه ای

روش اجتهادی در استنباط گزاره های کلام سیاسی از متون و منابع آن، بر این فرض استوار است که کلام سیاسی به تبع علم کلام، به رغم بهره گیری از تکثر روشی در دو بخش تبیین و دفاع، در بخش تولید و استنباط نظریات و مسائل اساسی خود از فقدان دستگاه روشی مستقل رنج می برد و همین امر سبب توسعه نایافتگی علم کلام و دانش های هم پیوند با آن از جمله کلام سیاسی شده است. ایده آیت الله خامنه ای در توسعه روش اجتهاد فقهی برای فعال سازی و بروزرسانی و پویایی علم کلام، متناسب با سوالات، دغدغه ها و شبهات امروز، این فرضیه را به وجود آورد که راه توسعه معرفتی کلام سیاسی، بازسازی روش استنباط از قرآن است و بهترین الگوی تجربه شده در این روش، دانش متدولوژیک اصول فقه موجود در کنار علم فقه است. برای تحقق این ایده از روش اکتشافی که از سنخ روش استنطاق از متن می باشد، استفاده شد که با طی مراحل استجماع، استظهار، استنباط از ظهورات و استنطاق از متن، مفاهیم مرتبط با استنباط اصولی بازتعریف گردید و علم اصول به مثابه روش خوانش و اقدام به ارائه الگویی با عنوان «روش اجتهادی» شد. با بازسازی و ساماندهی مجدد ساختار بخش های مرتبط علم اصول، مراحل استنباط گزاره های کلام سیاسی از منبع قرآن به شکل یک فرایند بررسی گردید. استنباط گزاره های کلام سیاسی از منبع قرآن به شکل یک فرایند و ترتیب منطقی، مشخص می کند که جهت رسیدن نظر و دیدگاه نهایی اسلام در سامانه تفقه جامع در مسائل اعتقادی سیاسی از کجا شروع شده و در کجا پایان می یابد.

کلیدواژه ها:

علم کلام ، کلام سیاسی ، روش اجتهادی ، اصول فقه ، آیت الله خامنه ای ، قرآن