نقش عدالت در تفسیر قوانین

عدالت و نقش آن در تفسیر قوانین از دیرباز دغدغه قانونگذار و حقوقدانان بوده است و در رابطه با امکان و نحوه اعمال عدالت در تفسیر قوانین خصوصا با مقوله برقراری نظم اجتماعی، تردیدهایی صورت گرفته است و این مسئله مطرح گردیده که چگونه در کنار برقراری نظم اجتماعی که هدف قانونگذار و حقوق است می توان عدالت را به کار گرفت.گویا به کار گیری عدالت در تفسیر قانون، مساوی با ایجاد هرج ومرج است.بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که نه تنها عدالت و نظم اجتماعی مغایرتی با یکدیگر ندارند و در کنار هم قابل اجرا هستند بلکه با توجه به قاعده حقوقی عدل و انصاف خصوصا در موارد سکوت یا نقص یا اجمال یا تعارض قوانین که برای قاضی تکلیف صدور حکم وجود دارد می توان از عدالت به عنوان مبنا و معیار مکملی در جهت تعیین تکلیف امر مطروحه و پیدا کردن اراده قانونگذار استفاده کرد بدین ترتیب هم قانون اجرا گردیده و هم به نظم اجتماعی لطمه وارد نشده است علاوه بر این با استمداد از عدالت به عنوان یک مقوله عقلانی، کهنگی قوانین جبران گردیده و قوانین با نیازها و شرایط روز تفسیر گردیده است .بنابراین با اشاره به اهمیت عدالت در تفسیر قوانین، موضوعی که اکنون در مرکز توجه تمام مطالعات حقوقی قرار دارد و بسیارحایز اهمیت است، بحث عدالت در تفسیر قوانین است و این که عدالت چه سهمی را در تفسیر قوانین به خود اختصاص می دهد. با این حال ،هرجامعه سیاسی یا دولت به معنایی عام بی شک دارای حق قانونگذاری می باشدو در سایه این حق، سایر حقوق ملت و دولت متبلور می شود.عدالت در قانونگذاری را می توان شرط اساسی درجامعه سیاسی دانست.لذا می توان به این نتیجه رسید که ،بدون عدالت، حقوق بی معناست و در واقع آن چه به حقوق شرافت می بخشد، عدالت است و این که بتوانیم از حقوق، پلی به عدالت بزنیم.

کلیدواژه ها:

عدالت ، تفسیر قانون ، قانون ، نظم اجتماعی ، حقوق مدنی