از کلاسیک به فراکلاسیک:جستاری در جایگاه مخاطب در رویکرد دومینیک مک آیور لوپس

در جستار حاضر دو بعد از ابعاد چندگانه ی مخاطب در رویکرد دومینیک مک­آیور لوپس استخراج و معرفی شده اند. این دو بعد که به منزله ی دو نوع مخاطب تصویری متمایز و هم زمان درهم تنیده معرفی می شوند نشان می دهند که سیر مواجهه ی کلاسیک به مواجهه ی فراکلاسیک، و درنتیجه مخاطب کلاسیک به مخاطب فراکلاسیک، یک طیف تبدیلی ملایم است که از مولفه های ادراکی آغاز می شود، به تدریج حامل مولفه های درکی بیشتر می شود، و تا آستانه ی سیستم های تصویری پیش می رود. نگارش جستار حاضر ازاین رو ضرورت داشت که فلسفه ی آنگلوآمریکایی به شکل کلی، و جایگاه هنرهای تصویری و تصاویر غیرهنری در آن به شکل جزئی، در کشورمان تقریبا ناشناخته است. روش پژوهشمان یک روش مرتبه­اول مولف­محور است که پیرو آن تمامی آثار لوپس مطالعه شده و بخشی از الگویی که آرای تصویری­اش را منسجم می کند در قالب بخش بندی های جستار حاضر صورت بندی شده است؛ یعنی جستارمان با نگاهی به جایگاه تام وتمام تصویر در نگاه لوپس نگاشته شده است. نتایج حاصل شده نشان می دهد مخاطب کلاسیک از توانمندی های ادراکی اش استفاده و توانمندی های درکی ابتدایی اش را بر آن ها بار می کند، اما مخاطب فراکلاسیک از توانمندی های ادراکی اش استفاده و توانمندی های درکی ابتدایی و نیز پیشرفته اش را بر آن ها بار می کند. لذا بااینکه هردو مخاطبینی منفردند، مخاطب فراکلاسیک، مخاطبی است دارای حالات ذهنی پیچیده­ تر.

کلیدواژه ها:

مخاطب کلاسیک ، مخاطب فراکلاسیک ، دیدن-در ، بازشناسی ، بازنمایی ، سوژه