بررسی تشکیل پیریت های فرامبویید در شیل های سیاه دریایی دونین بالایی در جنوب شرق ایران مرکزی: کاربردی در جهت ارزیابی میزان اکسیژن آب در محیط های رسوبی دیرینه

در این پژوهش، تشکیل پیریت های فرامبویید در دو افق شیلی سیاه دریایی دونین بالایی در جنوب شرق ایران مرکزی واقع در جنوب بلوک طبس مورد بررسی قرار گرفته است. جهت شناسایی و بررسی مورفولوژی و اشکال پیریت های فرامبوییدی، در ابتدا تعدادی مقاطع پالیش از نمونه های شیلی پیریت دار تهیه شدند. سپس مقاطع پالیش توسط میکروسکپ الکترونی روبشی (SEM) بررسی و بلورهای پیریتی موجود در آنها بوسیله آن مشاهده و عکسبرداری شدند. پیریت ها به صورت کروی تا نیمه کروی شناسایی شدند و هرکدام از آنها از میکروکریستال های پیریتی هم اندازه و متراکم که به اشکال یوهدرال و یوهدرال اکتاهدرال دیده می شوند تشکیل شده اند. به طور کلی اندازه قطر پیریت های فرامبویید در مجموع دو افق شیلی سیاه مطالعه شده بین ۵ تا ۱۸ میکرون متغیر می باشد. بر اساس پراکندگی، فراوانی نسبی و اندازه پیریت های فرامبویید، آنها عمدتا به صورت دیاژنزی اولیه در زیر مرز اکسیداسیون- احیا ، داخل نهشته های درون بستر محیط دریایی نزدیک ساحل در زیر ستونی از آبهایی با شرایط اکسیک تا کمی دیسوکسیک تشکیل شدند. در شرایطی که آبهای تحتانی در محیط رسوبگذاری دو افق شیلی سیاه پیریت دار اکسیک تا کمی دیسوکسیک بوده اند، میکرو کریستالهای موجود در پیریت ها فرامبوییدی دیاژنزی به صورت یوهدرال تشکیل می شدند. عدم مشاهده پیریت ها فرامبویید در سایر افق های شیلی شناسایی شده در برش چینه شناسی دونین فوقانی در ناحیه مطالعه شده می تواند نشان دهنده شرایط کاملا اکسیک آب باشد.

کلیدواژه ها:

رسوب شناسی ، کرمان ، پیریت فرامبویید ، شیل ، مرزاکسیداسیون- احیا