ارائه سیاست های بهره برداری از روش های اکتساب فناوری در صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از تحلیل توانمندی – امکان پذیری

زمینه و هدف: برای اکتساب فناوری، روش­های متعددی وجود داشته که هر کدام مزایا و معایب ویژه به خود را دارد؛ پس روش های اکتساب قابل اجرا باید شناسایی شوند. هدف از این مطالعه، تبیین سیاست­های بهره­برداری از روش­های مختلف اکتساب فناوری توسط صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران و در نتیجه شناسایی مهمترین روش­های اکتساب قابل اجرا است. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر روش توصیفی و از نظر رویکرد، آمیخته کیفی – کمی است. در این پژوهش از روش مطالعات کتابخانه­ای و مصاحبه با خبرگان و کارشناسان برای گردآوری داده ها استفاده شد. ابتدا کلیه روش­های ممکن برای اکتساب فناوری از طریق مرور ادبیات شناسایی و سپس با استفاده از نظرات ۲۵ نفر از خبرگان حوزه مدیریت دفاعی، غربال و نهایی شدند. در ادامه بر اساس روش طبقاتی تصادفی، ۹۶ نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شد. با استفاده از روش­شناسی مورد استفاده در ماتریس اهمیت - عملکرد، نظرات خبرگان تلفیق شد. سپس قابلیت اجرایی هر روش احصاء و نتایج در ماتریس توانمندی – امکان­پذیری منعکس شدند. یافته ها: بر اساس جایابی روش­های اکتساب در ماتریس توانمندی– امکان پذیری، روش­های کلیدی اکتساب فناوری با قابلیت اجرایی بالا در صنایع دفاعی کشور به ترتیب شامل: تحقیق و توسعه داخلی، آموزش و تحصیل، جذب کارکنان کلیدی، مهندسی معکوس، تحقیق و توسعه مشترک، خرید، قرارداد تحقیق و توسعه، سرمایه­گذاری مشترک، پیمانکاری، ادغام، تملک شرکت، لیسانس و تملک سهام می­شود. برای سایر روش­ها نیز سه سیاست بهبود توانمندی، ذخیره راهبردی و صرف­نظر پیشنهاد شد. نتیجه گیری: هم ماتریس تحلیلی ارائه شده و هم سیاست­های تبیین شده برای بهره­برداری از هر روش اکتساب می­تواند جهت برنامه­ریزی ارتقاء قابلیت­های اکتساب و انتقال فناوری در صنایع دفاعی کشور مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

مدیریت دفاعی ، فناوری دفاعی ، اکتساب فناوری ، تحلیل توانمندی-امکان پذیری ، روش اکتساب