اثر تداخل خردل وحشی (Sinapis arvensis) بر عملکرد کلزا (Brassica napus) و پویایی جمعیت علف هرز در سطوح مختلف نیتروژن

این پژوهش در سال زراعی ۸۸-۱۳۸۷ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی­سینا به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل مقدار نیتروژن در چهار سطح ۱۰۰، ۱۵۰، ۲۰۰ و ۲۵۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، به عنوان عامل اصلی و تراکم علف­هرز خردل وحشی در پنج سطح صفر، ۴، ۸، ۱۶ و ۳۲ بوته در مترمربع به عنوان عامل فرعی بود. کاربرد کود نیتروژن، عملکرد بیولوژیک و دانه کلزا را افزایش داد. در تمامی سطوح نیتروژن، افزایش تراکم و ماده خشک علف­هرز خردل وحشی، عملکرد بیولوژیک و دانه کلزا را کاهش داد. همچنین تولید ماده خشک خردل وحشی با کاربرد بیشتر کود، در کلیه تراکم­های مورد بررسی افزایش نشان داد. با افزایش مصرف نیتروژن تا سطح ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار، شیب اولیه افت عملکرد بیولوژیک و دانه کلزا نسبت به تراکم و ماده خشک خردل وحشی کاهش یافت. تغییرات تعداد بذر تولیدی خردل وحشی نسبت به تراکم و ماده خشک آن روند غیرخطی داشت و با مصرف بیشتر نیتروژن، شیب اولیه تولید بذر خردل وحشی، بیشتر شد. با افزایش تراکم علف­هرز خردل وحشی در هر چهار سطح نیتروژن، سرعت افزایش جمعیت علف­هرز نقصان یافت و بین سطوح ۲۰۰ و ۲۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار، تفاوت چندانی از این نظر وجود نداشت. ماده خشک تولیدی علف­هرز نسبت به تراکم آن شاخص مطلوب­تری برای تخمین کاهش عملکرد بیولوژیک و دانه کلزا و تولید بذر خردل وحشی بود. با توجه به نتایج حاصل، مصرف ۲۰۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای همدان و مناطق مشابه توصیه    می­گردد.

کلیدواژه ها:

پویایی بذر ، تداخل ، کاهش عملکرد ، کود ، مدلپویایی بذر ، مدل