بررسی آزمایشگاهی افت فشار موضعی شیرهای خودکار در سامانه های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک

یکی از عوامل پایین بودن فشار آبپاش در سامانه­های آبیاری بارانی، مربوط به تخمین نادرست افت فشار موضعی در شیرهای­خودکار می­باشد. به منظور بررسی افت فشار موضعی و ضریب افت فشار شیرهای­خودکار، یک مطالعه آزمایشگاهی در سال ­۱۳۹۳ و مطابق با استانداردهای بین­المللی  ISO ۹۶۴۴و  ISO ۴۰۵۹انجام شد. برای این منظور ۷۵ عدد شیرخودکار، متعلق به ۱۵ کارخانه و از جنس چدن، پلیمر و آلومینیوم، در سه اندازه ۱، ۵/۱و ۲ اینچ انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفتند. برای هر نمونه شیرخودکار، افت فشار موضعی در پنج دبی شامل دبی حداکثر و حداقل و سه دبی­ میانی اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که اختلاف قابل توجه در میزان افت فشار شیرهای­خودکار مشابه وجود دارد و این اختلاف عمدتا ناشی از کیفیت ساخت می­باشد. متوسط افت فشار موضعی شیرهای­خودکار ۱ اینچ، در دبی­های آزمایش حداقل و حداکثر به ترتیب ۴۶/۰ و ۲۳/۱۰ متر؛ ۵/۱ اینچ به ترتیب ۶/۰ و ۳۱/۴ متر و ۲ اینچ به ترتیب ۲۱/۰ و ۷۶/۱ متر به دست آمد. میزان افت فشار در دبی­های پایین به مقادیر افت فشار موجود در کاتالوگ نزدیک بود؛ اما در دبی­های بالا، افت فشار اندازه­گیری شده بیشتر از مقادیر پیشنهادی در کاتالوگ بود. ضریب افت فشار موضعی ۷۳ شیرخودکار اندازه­گیری شده در دامنه ۲۶/۷ تا ۷۹/۹ به دست آمد. درحالی­که بر اساس استانداردها و ضوابط آبیاری تحت فشار، ضریب افت فشار شیرخودکار باید در دامنه ۲ تا ۲/۲ باشد. نتایج این مطالعه نشان داد که افت فشار موضعی شیرهای­خودکار قابل ملاحظه بوده و می­تواند یکی از عوامل مهم پایین بودن فشار در سامانه­های آبیاری بارانی باشد.

کلیدواژه ها:

آبیاری بارانی ، افت فشار موضعی ، ضریب افت فشار موضعی