بررسی نور در معماری مساجد ایرانی از منظر آیات و مفاهیم قرآنی (نمونه موردی مسجد جامع تبریز)

نقش نور یادآور معنا در فضاهای معماری بوده و همواره نقش به سزایی در فضاهای معماری ایفا کرده است . این ویژگی در معماری فضاهای مذهبی به ویژه در مساجد،جلوه گر شده است . از گذشته تا کنون در مساجد و اماکن مذهبی ، معماران به نور و نحوه تابش و انعکاس نور به داخل فضا توجه ویژه داشتند و این امر موجب ایجاد حسی عرفانی در فضاهای مذهبی بوده است . فرضیه تحقیق بیان می کند که پدیده های بر گرفته از آیات قرآنی ،تقابل بین نور و تاریکی و گذر از تاریکی به نور است و در بسیاری از آیات از کلمه نور استفاده گردیده که به عنوان یکی از مصداق های با ارزش در معماری ایرانی مورد استفاده قرار گرفته شده است . روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و دلفی بوده و سعی در آن شده با مطالعات میدانی و حضور در محدودهی تحقیق و پرسش و پاسخ میان اساتید معماری اسلامی و مطالعات کتابخانه ای ، بررسی اسناد تصویری و نمونه ی موجود و تحلیل و مقایسه ی آن، در نهایت به پژوهش انجامیده. در این پژوهش اول به بررسی نقش نوردر مساجد ایرانی خواهیم پرداخت و در مرحله بعدی به بررسی نور باتوجه به مفاهیم و تفاسیر و نگرش قرآنی برشکل گیری و معماری مسجد جامع تبریز خواهیم پرداخت .

کلیدواژه ها:

آیات قرآن ، مساجد ایرانی ، مسجد جامع تبریز ، معماری فضاهای مذهبی ، نور