بهینه سازی اشتراک سواری به منظور کاهش ترافیک شهری با استفاده از الگوریتم کلونی زنبور عسل

امروزه با رشد شهرنشینی و افزایش چشمگیر جمعیت ساکن در شهرها، مسئله ترافیک و حمل ونقل شهری به یکی از چالش ها و مسائل مهم مدیریت شهری تبدیل شده است . در سالهای اخیر و در کشورهای توسعه یافته ، برای کمک به کاهش حجم ترافیک شهرها، روش جدیدی به نام اشتراک سفر برای کاهش تعداد خودروهای در حال حرکت ترویج یافته است . در روش بکارگرفته شده در این مقاله جهت کاهش حجم ترافیک و به تبع آن کاهش آلودگی ، مسافرین علاقه مند در حین سفر با دیگر مسافرین همسفر شده و به این ترتیب از تعدا خودروهای تک سرنشین یا تاکسی های تک مسافر می کاهند. در این پژوهش از الگوریتم زنبور عسل مصنوعی برای بهینه سازی چینش مسافرین در تاکسی ها استفاده شد. به این صورت که مسافرین در بهینه ترین حالت در تاکسی ها و در کنار یکدیگر قرار بگیرند، بطوری که تا جایی که امکان دارد تعداد مسافرهای تک سرنشین کاهش یابد. برای پیادهسازی مدل توسعه داده شده مناطق ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷ و ۱۹ کلانشهر تهران انتخاب و اطلاعات ۴۰۰ تاکسی و مسافر وارد شبیه سازی شد. نتایج نشان داد که ۱۶۷ تاکسی معادل ۷۵/۴۱ درصد از کل خودروها خاموش شدند که این موضوع نمایانگر بازده مناسب روش انتخاب شده جهت کاهش خودروهای تک مسافر است . همچنین ، ۷۵/۲۲ درصد از مسافرین به شکل انفرادی مسافرت کرده و ۲۵/۸۷ درصد باقی مسافرین به شکل اشتراکی سفر کردهاند که این نتایج بیانگر کارایی مطلوب مدل توسعه داده شده برای کاهش تعداد خودروها و ترافیک شهر است .

کلیدواژه ها:

اشتراک سفر ، الگوریتم های بهینه سازی فراابتکاری ، الگوریتم زنبور عسل مصنوعی