بندسار، الگوی بومی بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سبه سبزوار)
سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 45
نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JIRCSA-2-4_001
تاریخ نمایه سازی: 28 مرداد 1402
چکیده مقاله:
حوضه های آبخیز رودخانه ای، به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشکی مانند ایران و سرزمین های مجاور، همواره محور سکونت و تمدن جوامع بشری بوده اند. در بسیاری از مناطق کم آب ایران از جمله نواحی غربی خراسان از دیرباز مردم به اهمیت منابع آب و خاک در جهت حیات خود پی برده اند و در جهت حفاظت از آن تلاشهای زیادی را معطوف داشته اند. استفاده از این تجربیات موفق در جهت بومی سازی عملیات آبخیزداری کارایی این عملیات را تضمین خواهد نمود. مقاله حاضر، با هدف بررسی تاثیر بندسارها در استفاده بهینه و پایدار از منابع آب و خاک و همچنین نظامات اجتماعی آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت. حوضه آبخیز سبه سبزوار با مساحتی در حدود ۷۴/۱۰۸۳۵ هکتار در حوضه آبخیز کویر مرکزی و از نظر سیاسی در محدوده شهرستان سبزوار واقع شده است. متوسط بارندگی سالانه حوضه سبه ۲۷۱ میلیمتر و بیشترین بارندگی ماهانه حوضه مربوط به ماه اسفند به میزان ۵۷ میلیمتر و در ماه های فصل تابستان مقدار بارندگی کمتر از ۱ میلی متر است. تنوع و گستردگی بندسارها در بستر مسیل های حوضه به تعداد ۲۰۹ مورد قابل توجه بوده و در سرنوشت آب و رسوب خروجی از انتهای حوضه نقش مهمی به عهده دارد. با توجه به شرایط موجود در طول سالیان گذشته مردم منطقه اقدام به احداث سازه های خاکی کوتاه (بندسار) به تعداد زیاد در منطقه نموده اند. این سازه ها علاوه بر ایجاد درآمد و اشتغال در منطقه نقش موثری در کنترل رسوبات داشته است. در طی این بررسی جنبه های مختلف احداث این بندسارها مورد بررسی قرار گرفته که در مجموع بیانگر پتانسیل های دانش بومی برای بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک میباشد و لزوم توجه به این دانش را ضروری می نماید.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
احد توسلی
Managing Director of Abadgaran Falat Shargh Co.
اکرم حسین نیا
Research Institute of petroleum industry
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :