تعامل فریقین در گستره دانش اصول

آنچه از تاریخ اصول به دست می آید، اولین کتاب مدون اصولی در شیعه کتاب «الرسالی الاصولیه» یا «التذکری باصول الفقه» اثر ارزشمند شیخ مفید (م ۴۱۳ ق.) است. البته پیدایش علم اصول در شیعه، دیرینه بیشتری دارد و گذشته از آن مباحث اصولی که در سخنان امامان معصومM وجود دارد و از این رو آنان را می توان واضع و موسس علم اصول دانست، کتابهایی در عصر امامان یا غیبت صغری یا کبری تا زمان مرحوم مفید به برخی از مسائل اصولی پرداخته است. از این رو سخن اخباریان جدید که به طور کل ریشه دار بودن مباحث اصولی و علم اصول را در عصر معصومu انکار می کنند بی اساس است.      تاریخ بیانگر آن است که بزرگان مکاتب فقهی اهل سنت در کنار اصحاب امامان معصومM به شاگردی آنان پرداخته اصول اولیه را فراگرفته و بر حسب نیاز خویش به پاسخ یابی مسائل نوپیدای جامعه خویش دست زده اند. در قرنهای بعد عالمان شیعی با توجه به محروم بودن از درک حضور امامان معصومM مجبور به پاسخگویی نیازهای جامعه خویش در برابر مسائل نوپیدای هر زمان شدند و طبعا مسیر پاسخ یابی را در مباحث اصولی جستجو کردند که ریشه در کلام امامان معصومM دارد.

کلیدواژه ها:

تعامل ، اصولی ، اخباری ، علم اصول ، مکاتب فقهی