واکاوی مفهوم ناصب و محرومیت او از حقوق مدنی در احادیث و فقه امامیه

عنوان ناصب، در احادیث اهل بیتM و سخنان فقیهان امامی به فراوانی آمده و احکام زیادی از جمله: محرومیت از حقوق مدنی (ازدواج با همسر مومن، ارث نبردن و...) و اجتماعی و معنوی (بایکوت نمودن و لزوم تبری از او و عدم جواز اقتدا به او) بر آن بار شده است. از طرفی در مفهوم این عنوان بین فقیهان امامی اختلاف است. ادله فقهی دلالت دارند که مراد از این عنوان، کسی است که دشمن اهل بیتM باشد و این دشمنی را جزء دین خود به شمار آورد. مشهور فقها نیز ناصبی را کسی می دانند که دشمن اهل بیتM باشد و این دشمنی را به گونه ای آشکار کند. در مقابل برخی خواسته اند این عنوان را بر مطلق مخالفان عقیده شیعه  هر کسی که دیگران را بر اهل بیتM مقدم شمرده یا می شمارد تطبیق دهند. این نوشتار با بررسی ادله فقهی (احادیث، سخنان فقیهان، اهل لغت و مقتضای قواعد اصولی) نشان می دهد که دیدگاه اول درست و دیدگاه اخیر سست، نادرست و دور از آموزه های فقهی اهل بیتM است.

کلیدواژه ها:

ناصب ، ناصبی ، نواصب ، ازدواج ، ارث ، فقه امامیه و احادیث اهل بیت