تاثیر عوامل زمین شناسی و ژئومکانیکی در حفاری های ساختگاه سد شیروان

در حال حاضر کاربرد عملیات حفاری در پروژه های عمرانی بسیار گسترده می باشد. بطوریکه هیچ پروژه عمرانی را نمی توان یافت که در آن فعالیت حفاری صورت نگیرد. از آنجا که این کارها هزینه بسیار بالایی را به دنبال دارد، لذا شناخت صحیح خصوصیاتزمین شناسیی و ژئومکانیکی مواد تحت حفاری، اهمیت فوق العاده ای پیدا می کند . رفتار ژئومکانیکی خاک و سنگ بستگی به خصوصیات اجزا تشکیل دهنده شان دارد (1). از این رو برای طراحی عملیات حفاری (قطر، شیب، جهت یابی گمانه ها و…) و تدارک امکانات آن (نوع دستگاه حفاری، نوع سرمته و…) نیاز به شناخت دقیق خصوصیات این مواد داریم. در این تحقیق عوالم زمین شناسی و ژئومکانیکی توده های سنگی ساختگاه سد شیروان بر روی حفاریهای صورت گرفته در محل پرداخته و به مشکلات فراروی این عملیات در حین انجام این حفاری ها اشاره شده است. که ازجمله این مشکلات می توان به از بین رفتن سریع سرمته ها، بریدن لوله های حفاری به تعداد زیاد، وجود زون های خرد شده و برشی و پر شدن گمانه های حفر شده اشاره نمود. با مطالعات سنگ شناسی (در مقیاس نمونه دستی و میکروسکوپی) مشخص شده است که وجود نودولهای سیلیسی در آهک ها عامل اصلی از بین رفتن سریع سرمته ها، می باشد. ازطرف دیگر وجود تناوب سنگهای سخت (آهک) و میان لایه های نرم (شیل و مارن) مزید بر علت می باشد. بدلیل وجود زون های به شدت خرد شده در مسیر حفاری های صورت گرفته و ریزش این مواد به پشت سرمته و با توجه به اختلاف اندازه سرمته و لوله های حفاری در موارد متعددی با گیر کردن لوله های حفاری، بریدن لوله های حفاری و گاهی کور شدنگمانه ها روبرو بودیم. که با بررسی های صورت گرفته مشخص گردید که استفاده از اندازه سرمته بزرگتر (اندازه NW) و تغییر روش تزریق (Upstage به Downstage) می توان مشکلات مربوط به زون های ریزشی را حل نمود.