کانی شناسی و شیمی-کانی تورمالین و گارنت در گرانیتوئید روستای ملاطالب (شمال الیگودرز) شمال غربی اصفهان

گرانیتوئیدهای روستای ملاطالب به سن ژوراسیک میانی در پهنه­ی سنندج-سیرجان رخنمون دارد. این توده که در شمال غرب اصفهان واقع شده است بیشتر از دیوریت­ها، تونالیت­ها و گرانودیوریت­های پرآلومینه دو میکایی تشکیل شده و ش‍‍‍‍‍یل­ها و اسل‍‍‍‍‍یت­های ژوراسیک (لیاس-دوگر) را قطع کرده است. تورمالین وگارنت در شمار کانی­های فرعی آشکار گرانودیوریت­های این منطقه است . تورمالین ها نیمه شکل دار تا بدون شکل با چند رنگی قهوه­ای تا سبز و گاهی آبی در بین دیگر کانی­های این سنگ­ها به مقدار نادر پراکنده­اند. بر پایه­ی داده­ها و نمودارهای ژئوشیمیایی، تورمالین های مورد سخن دارای منطقه­بندی ضعیف شیمیایی و طبیعت دراویت هستند که میزان Mg آن­ها تا اندازه­ای افزون بر محتوای Fe است. مقادیر سایر اعضای انتهایی تورمالین­ها (شورلیت، اوویت، فوئیت) ناچیز است. تورمالینهای Mg دار معمولا درارتباط با مجموعه­های دگرگونی یا دگرنهاد است. خاستگاه نخستین این گونه تورمالین­ها را می توان به سنگ­های متا-رسوبی از قبیل متا-پلیت­ها و متا-پسامیت­های همزیست با یک فاز اشباع از Al نسبت داد. گارنت­ها بی شکل و با رگچه­هایی از بلورهای کوچک بیوتیت و یا مسکویت قطع و یا احاطه شده­اند که در مواردی ادخال­های بسیار کوچک این دو کانی را تشکیل می­دهند. همچنین، به طور جزئی بلورهایی از کلریت در حواشی گارنت­ها مشاهده می­شود. ترکیب شیمیایی این کانی­ها بیشتر از آلماندین است که در حاشیه از اسپسارتین نسبتا غنی و از پیروپ تا حدودی تهی است. این منطقه بندی معکوس، ویژگی چشمگیر گارنت های دگرگونی با درجه­ی بالاست و به تبلور این کانی در یک رژیم فشار با پایین اشاره دارد که غلظت بالای Mn در مایعات پسمانده از ماگمای در حال تبلور موجب پایداری آن شده است. بر پایه­ی داده­های فوق، نهشته­های پلیتی وابسته به ژوراسیک زیرین در اعماق نسبتا کم تحت تاثیر دگرگونی ناحیه­ای پیشرونده (رخساره آمفیبولیت بالایی- گرانولیت زیرین) قرار گرفته که ذوب بخشی گسترده ی متاپلیت­ها را به همراه داشته است. گارنت­های مورد بررسی از جمله فازهای فرومنیزین دار است که در و یا نزدیک به اوج دگرگونی تشکیل شده است.

کلیدواژه ها:

Granitoid ، tourmaline ، garnet ، mineral chemistry ، Molataleb ، Sanandaj-Sirjan. ، گرانیتوئید ، تورمال‍‍‍‍‍ین ، گارنت ، شیمی- کانی ، روستای ملاطالب ، پهنه ی سنندج - س‍‍‍‍‍یرجان.