نقد و بررسی اختلاف قرائت های آوایی و ساختاری قرآن بر مبنای ساختارهای زبانی ادبیات عرب «نمونه مورد بررسی: جزء اول»

از رهگذر قرائات علمی، اتفاق نظر یا اختلاف ناقلان کتاب خدا قابل شناسایی است. میان قرائت های قرآنی و زبان عربی رابطه تنگاتنگی هست؛ زیرا قرآن موثرترین عامل پی ریزی و تدوین قواعد عربی است؛ چرا که نخستین نحویان زبان عرب، خود جزء قراء قرآنی بوده اند. در قرائت شماری از آیات قرآن میان قاریان اختلاف است. اختلاف در قرائت پیشینه ای کهن دارد و یک واقعیت تاریخی است که دلیلی بر انکار آن وجود ندارد. در این نوشتار، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، موارد اختلافی در قرائت قراء سبعه در جزء اول قرآن کریم، با استعانت از کتب لغوی، اعرابی و تجویدی و با تبیین علل لغزش ها، در دو بخش آوایی و ساختاری مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که در میان مکاتب قرائت، کوفیان موفق تر از بقیه عمل کرده اند. عاصم کوفی در میان قاریان هفت گانه دارای کمترین لغزش بوده و روایت حفص از عاصم بیشترین انطباق را با قواعد ادبیات عرب داشته و در مقابل قنبل، راوی ابن کثیر مکی، ضعیف ترین عملکرد را در قرائت داشته است.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، اختلاف قرائات ، انواع اختلاف قرائات