ویژگی های کانی شناسی و زمین شیمیایی نهشته بوکسیتی سیاهرودبار، استان گلستان، شمال ایران

نهشته بوکسیتی سیاهرودبار در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان علی آباد کتول در استان گلستان واقع شده است. این نهشته در بین سنگ آهک تریاس (سازند الیکا) و ماسه سنگ ژوراسیک (سازند شمشک) قرار دارد. بررسی­های کانی شناسی نشانگر حضور کانی های اصلی چون دیاسپور، هماتیت، آناتاز، کائولینیت و شاموزیت هستند که توسط کانی های فرعی مانند بوهمیت، گوتیت، روتیل، کلسیت، مسکویت، کلینوکلر و کوارتز همراهی می شوند. محاسبات ضریب غنی شدگی نشان داده است که فرآیندهای بوکسیتی­شدن با غنی شدگی عناصری چون Al، Fe، Ti،V، Cr،Co ، Ni، Ga، Th، U، Y، Zr، Ta، Nb، Hf و REE ها همراه بوده اند. در حالیکه، عناصری مانند Si، Mg، Na، K، P، Ba و Rb از نیمرخ آبشویی شده و دچار تهی شدگی شده­اند. افزون بر این، عناصری چون Ca، Mn، Sr و Cs  بطور بخشی هم آبشویی و هم تثبیت را تجربه نموده­اند. بر اساس نتایج بررسی های زمین شیمیایی، تغییرات pH و Eh محلول های هوازده کننده، فرآیند جذب سطحی، حضور مواد آلی، عملکرد سنگ بستر کربناتی به عنوان یک سد زمین­شیمیایی، حضور در کانی های مقاوم و تثبیت در فازهای کانیایی نوشکل نقش مهمی در توزیع عناصر جزئی و خاکی نادر در کانسنگ­های مورد بررسی ایفا نموده اند. بررسی ضرایب همبستگی میان عناصر نشان می­دهد که کانی های نوشکل فسفاته را می توان بطور عمده به عنوان میزبان احتمالی عناصر خاکی نادر در نظر گرفت.

کلیدواژه ها:

Bauxite ، Siahrudbar ، Golestan province ، trace and rare earth elements ، Ce and Eu anomalies ، Enrichment factor ، بوکسیت ، سیاهرودبار ، استان گلستان ، عناصر جزئی و خاکی نادر ، بی هنجاری Ce و Eu ، ضریب غنی شدگی.