هیبریدهای جدید متحمل به سرمای بهاره زردآلو (Prunus armeniaca L.‎)

خسارت ناشی از سرمای بهاره مهم ترین عامل کاهش تولید زردآلو است. انتخاب ارقام متحمل به سرمای بهاره به عنوان یکی از بهترین راهکارهای کاهش خسارت سرمازدگی مد نظر است. به منظور انتخاب ژنوتیپ های متحمل به سرما و با کیفیت مناسب میوه، ۱۰۰۰ هیبرید حاصل از دورگ گیری بین دو ژنوتیپ نوری دیررس× رجبعلی در طی دو سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بسطام شاهرود مورد ارزیابی قرار گرفت. یادداشت برداری از صفات فنولوژیک و پومولوژیک و نیز تحمل به سرمای بهاره به صورت طبیعی انجام شد. تحمل سرما از طریق شمارش تعداد گل یا میوه سالم و خسارت دیده در روی سه شاخه تصادفی در هر درخت و بعد از وقوع سرمازدگی تعیین شد. آخرین دمای بحرانی خسارت زا در سال اول و دوم به ترتیب در دماهای ۵- و ۴- درجه سانتی گراد اتفاق افتاد. هیبرید ۷۴-۷ با ۶۰ درصد و هیبرید ۶۴-۱۲ با ۴۱ درصد تحمل سرما  به ترتیب در سال اول و دوم به عنوان متحمل ترین هیبرید ها شناسایی شدند. ارزیابی میوه ۵۱ هیبرید متحمل در سال دوم نشان داد که تنوع خیلی زیادی از لحاظ بیشتر صفات در بین آن ها وجود داشت. دامنه تغییرات ۴۵ روز تاریخ رسیدگی، ۳۷ گرم وزن میوه، ۱۳ درجه بریکس مواد جامد محلول و ۹۳۳/۱ کیلوگرم بر سانتی متر مربع سفتی بافت میوه در بین هیبریدها مشاهده شد. بررسی میانگین تحمل به سرمای دو ساله هیبرید ها نشان داد که ۱۰ هیبرید با کدهای ۷۴-۷، ۶۵-۱۰، ۴۳-۱۱، ۱۱-۱۲، ۲۱-۱۲، ۳۱-۱۲، ۴۷-۱۲، ۶۴-۱۲، ۲۹-۱۳ و ۱۶-۱۴ در مقایسه با شاهد تجاری متحمل (جهانگیری) برتر بودند و می توانند کاندیدای تکثیر و ارزیابی سازگاری جهت رسیدن به رقم متحمل به سرمازدگی با کیفیت میوه مناسب باشند.

کلیدواژه ها:

تحمل به تنش ، زردآلو رقم رجبعلی ، سرما ، عملکرد